بررسی واکنش شاعران عصر مشروطه به قرارداد 1919 م (با تاکید بر اشعار میرزاده عشقی، فرخی یزدی و ادیب پیشاوری)

یکی از مختصات تاریخ معاصر ایران، وجود قراردادهایی است که از سوی دولتهای استعماری و گماشتگان داخلیشان به کشورمان تحمیل شد. بدیهی است که این قراردادها یکی از مظاهر حضور سلطه جویانه قدرتهای استعماری در ایران بود و چون در راستای تامین منافع دولتهای بیگانه منعقد میشد، هرایرانی5 میهن پرستی را به واکنش وا میداشت. قرارداد ایران و انگلیس مورخ اوت 1919 که در دوره نخست وزیری وثوق الدوله به امضا رسید، از جمله قراردادهایی است که در همان زمان با مخالفتهای شدیدی، خصوصا0 از جانب شاعران آزادیخواه عصر مشروطه، مواجه شد و بر اثر مغایرت با قانون اساسی مشروطیت به اجرا درنیامد. در جستار حاضر، نگارنده پس از اشارهای کوتاه به اوضاع و احوال سیاسی ایران از مشروطه دوم تا روی کار آمدن کابینه وثوق الدوله، زمینه انعقاد قرارداد 1919 و انگیزه های بریتانیا از بستن این پیمان با دولت ایران را بررسی نموده؛ سپس با کاوش در شعرهای میرزاده عشقی، ادیب پیشاوری و فرخی یزدی، واکنش آنها را نسبت به این موضوع مورد مد6اقه قرار داده است.

کلیدواژه ها:

میرزاده عشقی ، فرخی یزدی ، قرارداد 1919 ، ایران ، بریتانیا