تحولات مسئولیت کیفری ناشی از جرایم سیاسی و مطبوعاتی در حقوق ایران

یکی از حساسترین و مهمترین موضوعات روز جامعه، در حقوق جزا، جرایم سیاسی و مطبوعاتی است، اهمیت این موضوع از این جهت قابلتوجه هست که دو عنصر در جرم سیاسی و مطبوعاتی که یکی برقراری عدالت و رسیدگی عادلانه به این جرایم و دیگری مصالح عمومی و سیاسی حکومت که گاهی تعارض در جمع این دو عنصر پیش می آید. در کشور ما بحث جرم انگاری و یافتن پاسخهای مناسب در قلمرو مطبوعات به دلایل متعدد ازجمله تاخیر در تولد، فقدان فضای آزاد برای فعالیتهای مطبوعاتی و تولد و رشد در محیط استبدادی، جو سانسور و خودسانسوری، عدم وجود احزاب به عنوان پشتوانه مطبوعات و... نتوانسته نهادینه شود. شناخت زوایای گوناگون پدیده مجرمانه مطبوعاتی، بررسی شرایط حاکم بر دادگاه های تشکیل شده و رویه قضایی موجود در رسیدگی به جرایم مطبوعاتی موجب ارتقاء سطح سیاست جنایی قضایی در قلمرو جرایم مطبوعاتی خواهد شد. در همین راستا این تحقیق با بررسی ارکان تشکیل دهنده جرایم سیاسی و مطبوعاتی سعی در روند مسئولیت کیفری ناشی از جرایم مذکور از جمله؛ اصل علنی بودن و حدود آزادی و جایگاه هیات منصفه، را دارد. برداشت موسع از جرم مطبوعاتی، عدم رعایت اصل قانونی بودن جرایم، اصالت بر مسئولیت کیفری در مقابل مسئولیت مدنی اصحاب مطبوعاتی، رعایت خصوصیات ممتاز ویژه دادرسی در جرایم مطبوعاتی شامل علنی بودن دادگاه ها و حضور هیئت منصفه در محاکمات مطبوعاتی، صدور قرار تامین سنگین و نامناسب در برخی از محاکم قضایی، استفاده قابلتوجه قضات از امکان تخفیف و تبدیل مجازات با در نظر گرفتن شان اصحاب مطبوعاتی از جمله نتایج این مداقه کیفری بوده است.

کلیدواژه ها:

جرایم سیاسی ، جرایم مطبوعاتی ، مسئولیت کیفری ، نحوه رسیدگی ، هیات منصفه.