بررسی پارامترهای کیفی اسپرم گاوهای نر سیمنتال دومنظوره شیری گوشتی (فلک فی) ایران در طول فصل تابستان

نژاد سیمنتال دومنظوره ( Fleckvieh ) نژادی پایدار، کم هزینه و مقاوم در برابر تنش های گرمایی بوده که توانسته است نیازهای دامداران را در گستره وسیعی از مناطق جغرافیایی سرتاسر دنیا مرتفع سازد. در سال های اخیر در ایران نیز رویکرد منطقی و مناسبی در خصوص ترویج و پرورش این نژاد و آمیخته گری آن با نژادهای بومی و هلشتاین توسط وزارت جهاد کشاورزی و دامداران کشور اتخاذ شده است. از این رو استفاده از اسپرم نژاد سیمنتال جهت تلقیح مصنوعی رونق چشمگیری یافته است. از آنجایی که اطلاعات جامعی در مورد عملکرد تولید مثلی دام های نر این نژاد در ایران در دسترس نیست، لذا این پژوهش به بررسی پارامترهای کیفی منی گاوهای نر تولیدمثلی نژاد فلک فی در فصل تابستان پرداخته است. نمونه های اسپرم از 21 گاو نر مرکز اصلاح نژادی و تولید اسپرم گاو سیمنتال ایران واقع در روستای کمانگرکلا، شهرستان آمل با استفاده از مهبل مصنوعی اخذ شد. تعداد اسپرماتوزوئیدها در هر میلی لیتر با دستگاه اتوماتیک SDM photometer اندازه گیری شد. جهت بررسی درصد تحرک اسپرم از میکروسکوپ فازکنتراست مدل MBL 2000 مجهز به صفحه گرم استفاده شد. اسپرم ها به روش رقیق سازی یک مرحله ای منجمد شدند. جهت بسته بندی منی رقیق شده از دستگاه MPP Uno automated filling and sealing و جهت انجماد از دستگاه MT freezer استفاده شد (تمامی دستگاه ها متعلق به شرکت مینی تیوب آلمان هستند). میانگین تعداد اسپرماتوزوئید در هر پایت 21 میلیون اسپرم زنده متحرک پیشرونده بود. اطلاعات مربوط به هر یک از دام های نر از قبیل حجم انزال، غلظت منی و همچنین تحرک پیشرونده اسپرم ها قبل و بعد از انجماد از سال 2931 لغایت 2931 جمع آوری آنالیز شد. از مجموع 441 عمل اسپرم گیری در فصل تابستان با میانگین رطوبت 11/17% و دمای C 12/92° سالن اسپرم گیری 212211 اسپرم منجمد تولید شد. میانگین حجم انزال، غلظت منی، تحرک پیشرونده اسپرم ها قبل از انجماد و تحرک پیشرونده اسپرم ها بعد از انجماد به ترتیب 21.212/217×2111/497، 23/11% و 93/737% بود. با توجه به استانداردهایی که مراکز اصلاح نژادی هر کشور برای حداقل کیفیت اسپرم های منجمد قابل عرضه ارائه می دهد ( به طور استاندارد جمعیت اسپرم در هر پایت 11-21 میلیون و درصد تحرک پیشرونده اسپرم ها پس از انجماد 41%- %91 ) به راحتی می توان به این نکته پی برد که کیفیت اسپرم های این نژاد حتی در فصل گرم و در شرایط تنش گرمایی در حد استاندارد های ارائه شده بین المللی می باشد.

کلیدواژه ها:

کیفیت اسپرم ، گاو نر ، سیمنتال ، تابستان