ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست شهر مسجد سلیمان با کاربرد مدل تخریب

مدل تخریب محیط زیست یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که آثار فعالیت های انسانی را تحلیل و مقدار آن را به صورت کمی بیان می کند. این مدل در واقع یکی از انواع مدل های ریاضی است که در این بررسی برای مطالعه ارزیابی اثرات محیط زیستی توسعه بر شهر مسجد سلیمان واقع در استان خوزستان به کار گرفته شده است. در این روش برای نمایاندن تخریب در واحدهای نشانزد (که بنا به مورد می تواند آبخیز، زیرحوزه ، شهر و شهرستان، واحد زیست محیطی، زیستگاه ها، یا شبکه باشد ) از مدل های خطی استفاده می شود. برای دستیابی به این مهم، ابتدا محدوده شهرستان مسجد سلیمان به 1062 شبکه 225 هکتاری ( 66 سانتیمتر روی نقشه توپوگرافی 1:50000 ) تقسیم و سپس، بر اساس مدل تخریب ضرایب تخریب برای واحدهای شبکه محاسبه شد. آسیب پذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشه های شیب، ارتفاع، اقلیم، حساسیت سنگ مادر به فرسایش، خطر زمین لرزه، طبقات آسیب پذیری خاک، حساسیت هیدرولوژیک، پوشش گیاهی و زیستگاه محاسبه و طبقه بندی شد. در مرحله بعد با استفاده از نقشه توپوگرافی، مشاهدات میدانی و نظرهای کارشناسان و افراد محلی، تعداد 10 عامل تخریب در منطقه شناسایی و شدت آنها تعیین گردید. تراکم فیزیولوژیک هم از تقسیم جمعیت موجود در هر شبکه کاری بر وسعت زمین های قابل کشت در هر شبکه به دست آمد. در نهایت با استفاده از جدول نهایی تخریب و وارد کردن مشخصه های مدل در نرم افزار Excell ضریب تخریب در هر یک از شبکه های کاری مورد محاسبه و تحلیل قرار گرفت. ضرایب تخریب به دست آمده برای کلیه شبکه ها، بر اساس نظریه فازی در 1 طبقه و 3 دسته طبقه بندی و شبکه ها از نظرشدت و میزان تخریب با یکدیگرمقایسه شدند. بر اساس نتایج 21/05 درصد از مساحت کل شهرستان مستعد توسعه بیشتر، 74/65 نیازمند به بازسازی و 4/3 نیازمند حفاظت شناسایی شد.

کلیدواژه ها:

آثار محیط زیستی ، مدل تخریب ، آسیب پذیری اکولوژیکی ، تراکم فیزیولوژیک ، عوامل تخریب