عدالت و تمایزات زن و مرد در امور کیفری از منظر اهل بیت

عدالت یکی از مسائل اساسی و مهم جوامع بشری است. عدالت خواهی در جامعه بشری ریشه در فطرت و سرشت انسانی دارد و قدیمی ترین اصطلاح حقوقی به کار رفته در تاریخ مدنیت انسان است. این مفهوم از جمله اصولی است که در تمام احکام فقهی و حقوقی اسلام ظاهر و متجلی است و جزء حقوق طبیعی انسان است که در طول تاریخ بشریت در قالب های متفاوت تبیین شده است. تعاریف متفاوتی از عدالت ارائه شده است. جامعترین آن عبارت است از اینکه: حق هر صاحب حق را به او بدهند. عدالت به معنای تساوی نبوده و در حقوق کیفری، عدالت دارای آثار متمایزی است که موجب تمایز زن و مرد در احکام کیفری شده است. زن و مرد به رغم برابری در نیل به تکامل و وصول به قرب الهی، هر یک جایگاه و نقش آفرینی خاصی در نظام هستی بر عهده دارند با توجه گزاره های اسلامی در مورد عدالت جنسیتی، سوال اصلی این تحقیق عبارت است از: تبیین مبتنی بر عدالت تمایزات کیفری بین زن و مرد چیست فرضیه مقاله چنین است: با توجه به تمایزات زن و مرد در ساختار فیزیکی و روانی، اقتضای عدالت در تمایز تکالیف و حقوق آنان است، چه اینکه هرگونه تساوی، عدالت نیست و عدالت، مطلق تساوی نیست. از این رو در نظام کیفری ایران که بر فقه اسلامی پایه گذاری شده است، تمایزاتی در شهادت، قصاص، حدود و دیه، مجازاتها و... دیده می شود. که در این نوشتار با روش تحلیلی توصیفی به بررسی مبانی فقهی آن پرداخته شده است و تمایزات را مبتنی عدالت تبیین شده می نماید.

کلیدواژه ها:

عدالت ، مساوات ، تمایز ، زن و مرد ، حقوق کیفری.