نظریه معرفت گزاره ای صدرالمتالهین

چیستی معرفت گزاره ای در معرفت شناسی معاصر ازمسائل مهم است. نظریه رایج در میان معرفت شناسان، معرفت گزاره ای را باور صادق موجه می شمرد، اما این نظریه با معضلی به نام مشکل گتیه مواجه شد. نقد گتیه بر تحلیل سه جزئی معرفت، باعث بازاندیشی بنیادین در مفهوم معرفت و پیدایش رویکردهای گوناگون از سوی معرفت شناسان معاصر گردید. این مقاله می کوشد با بازخوانی مساله معرفت در حکمت متعالیه، نظریه معرفت گزاره ای صدرالمتالهین را، متناظر با رویکرد های معرفت شناسی معاصر استخراج نماید. نظریه معرفت گزاره ای صدرا نظریه ای چند وجهی است؛ هم بعد معرفتی دارد و هم بعد عمل شناختی. وی معرفت را تنها به معرفت گزاره ای تحویل نمی کند، بلکه آن را دارای وجه عمل شناختی هم دانسته است. معرفت به اعتبار اخیردرفاعل اثرگذار است. ملاصدرا راه کسب معرفت گزاره ای را نیز به یک راه محدود نمی کند، بلکه در نگرش او قوای متعدد، فضایل معرفتی و اخلاقی، قوه قدسی، و حتی خداوند متعال، در دستیابی به معرفت موثر هستند.

کلیدواژه ها:

نظریه معرفت ، باور ، صدق ، توجیه ، صدرالمتالهین ، عمل شناسی