تحلیل روایی عنصر زمان در حکایتی از مثنوی محیط اعظم بیدل دهلوی

در پژوهش حاضر یکی از حکایت های حالت محور مثنوی محیط اعظم سروده ی بیدل دهلوی تحلیل و واکاوی شده است. در جریان این بررسی با تمرکز بر عنصر زمان جنبه هایی همچون کانون سازی، ترتیب کارکردها، نشانه­های حضور راوی ، سرعت روایت،نقاط تحیرروایی و... بر مبنای آموزه­های روایت­شناسان ساختگرا از جملهژرار ژنت،رولان بارت و جرالد پرینس،  بررسی شده است. با توجه به اینکه مثنوی های بیدل تاکنون حوزه­ای تقریبا نامکشوف برای پژوهش های روایی بوده است، یکی از اهداف اولیه ی این پژوهش معرفی و شناسایی ارزش های ویژه ی روایت­پردازی بیدل در مثنوی های اوست. پرسش اساسی این پژوهش آن است که روایتگری بیدل تا چه میزان دقیق، هدفمند و در خدمت اندیشه ی اوست و وی چه تمهیداتی برای پاسخ به پرسش های احتمالی مخاطب درجهت رسیدن به خوانش حداکثری اندیشیده است نتایج این بررسی در چشم­اندازی کلینشانگر این واقعیت است که بیدل در مثنوی هایش سبکی دیگرگونه و شگردهای روایت گری قابل تاملی اختیار کرده است و به ویژه در حکایت مزبور گرانیگاه روایت وی عنصر زمان است که در انطباق آشکاری با مفاهیم عرفانی و فلسفی وی است.

کلیدواژه ها:

:.بیدل ، زمان روایی ، مثنوی محیط اعظم ، سبک هندی