ترکیبات خاص در غزلیات بیدل دهلوی

پایه و اساس سخن کلمه است و بررسی ساختار کلمه یکی از ابزارهای زیبایی شناسی متن است. ترکیب سازی همواره مورد توجه شاعران بوده است و بسیاری از آنان برای بیان نگرشهای خلاقانه خود ، ترکیبهای بدیعی به واژه های زبان افزوده اند. بیدل دهلوی شاعری است که توانایی بی نظیری در رستاخیز کلمات دارد.وی ترکیبهای خاصی  در شعر خود آفریده است که خصیصه زبانی او به شمار می آید . این ترکیبات از مهمترین عوامل غموض در شعر اوست و به همین دلیل ،کمتر مورد بررسی قرار گرفته اند. پژوهش حاضر به بررسی ژرف ساخت ، روابط نحوی و هسته معنایی کلمات مرکب در غزلیات بیدل می پردازد.ترکیبات از نظر هسته معنایی به دو گروه ترکیبات برون مرکز و درون مرکز طبقه بندی شده، سپس با توجه به جمله های ژرف ساخت روابط نحوی اجزای ترکیب نشان داده شده است.اجزای ترکیب ،روابط نحوی گوناگونی مانند: روابط مسندی،متممی،فاعلی،مفعولی و قیدی دارند. تشخیص این روابط نحوی و معنایی در تبیین مفهوم مورد نظر شاعر و شناخت سبک هندی سودمند خواهد بود.

کلیدواژه ها:

بیدل ، ترکیبات خاص ، روابط نحوی ، هسته معنای