نقد عقلانیت در مثنوی مولانا وکلیات اقبال لاهوری

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 801

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSRU-6-21_001

تاریخ نمایه سازی: 16 تیر 1398

چکیده مقاله:

اقبال لاهوری از خیل ارادتمندان به ساحت پیر رومی است که مستقیم و غیر مستقیم در تمام زمینه­ها تحت تاثیر افکار او بوده است. یکی از مهم­ترین مضامینی که هم در مثنوی و  هم در آثار اقبال بازتاب چشم­گیری دارد بحث نقد عقلانیت است که هر دو گاهی بالاترین تمجیدها و ستایش­ها را از عقل دارند و گاهی با تازیانه­ی انتقاد بر سرش می­کوبند. این امر باعث شده است که برخی ناآگاهانه آن­ها را به عقل ستیزی متهم کنند، لذا نگارندگان کوشیده­اند تا در این مقاله به تبیین عقل و عقلانیت از دیدگاه مولانا و اقبال بپردازند. نتایج این تحقیق که به شیوه­ی تحلیل محتوا صورت گرفته حاکی است که هر دو نه تنها عقل ستیز نیستند، بلکه بهترین ستایش­ها را از عقل به دست داده­اند و مخالفت آنها با عقل فلسفی است امااز آنجا که این نعمت الهی در دست عده­ای عامل اختلاف بین مردم شده و به جای راهنمایی و هدایت آنها خود ابزار تباهی جامعه گردیده بود با آن به ستیز برخاستند و در واقع عقل­ستیزی آنها نوعی واکنش اجتماعی و حاکی از یک نظام اندیشگی والاست که می­خواهند عقل محدود گرفتار نفس را آزاد کنند.

نویسندگان

محمد بهنام فر

دانشگاه بیرجند

پرویز درویشی

دانشگاه بیرجند

ابراهیم محمدی

دانشگاه بیرجند

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • استعلامی، محمد، شرح مثنوی،  تهران: سخن، 1387. ...
  • اسلامی ندوشن، محمدعلی. چهار سخنگوی وجدان ایران، تهران: قطره،1381. ...
  • اعوانی، غلامرضا، حکمت و هنر معنوی، تهران: انتشارات گروس،1375. ...
  • اقبال لاهوری،محمد، کلیات اقبال لاهوری ، تهران:نشرثالث/موسسه انتشارات نگاه،1388. ...
  • بقایی ماکان،محمد، شرار زندگی. تهران: انتشارات فردوس، 1379. ...
  • بهنام فر، محمد، وحی دل مولانا، مشهد: آستان قدس رضوی ...
  • ثقفی، سیدمحمد ، ایمان و عقلانیت ،مجله­ی کلام اسلامی، سال ...
  • الجابری،محمدعابد، نقد یا تکوین عقل عربی، ترجمه­ی آل مهدی،محمد،تهران: نسل ...
  • جرجانی، سید شریف، تعریفات. تهران: ناصرخسرو، 1370. ...
  • جعفری تبریزی، محمدتقی، تفسیر مثنوی،  تهران: انتشارات اسلامی، 1363. ...
  • ...................... ،مولوی و جهان­بینی­ها، تهران:موسسه تدوین و نشر آثارعلامه جعفری،1389. ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد. الصحاح. تحقیق: عبدالغفور عطار، بیروت، دارالعلم ...
  • -جهانگرد، نسرین،  راز ماندگاری مثنوی مولانا در عصر آنفور ماتیک، ...
  • رضوی نژاد، میرابوطالب، مهاتما گاندی و اقبال لاهوری،  تهران:  جاودان ...
  • ریاحی، پری، عقل از دیدگاه مولانا، تهران: موسسه پژوهش حکمت ...
  • زرین کوب، عبدالحسین، سر نی، تهران: نشر علمی،1372. ...
  • زمانی، کریم، میناگر عشق. تهران: نشر نی،1391. ...
  • سجادی، سیدجعفر، فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، تهران:طهوری،1370. ...
  • سرگل زایی، محمد، عقل و عشق از نگاه اقبال لاهوری، ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا،  زبان شعر در نثر صوفیانه، تهران: سخن،1392. ...
  • صانعی دره­بیدی، منوچهر،  رشد عقل،  تهران: نقش و نگار،1384. ...
  • ضیایی، سیدعبدالحمید، تحلیل انتقادی خردستیزی در ادبیات عرفانی در غیاب ...
  • فروزانفر، بدیع الزمان،  شرح مثنوی شریف،  تهران: زوار ،1362. ...
  • فروزانفر، بدیع الزمان، احادیث مثنوی، تهران: زوار،1374. ...
  • فروزانفر، بدیع الزمان، شرح مثنوی شریف، تهران: زوار،1379 . ...
  • محمدی وایقانی، محمد کاظم، مولانا و دفاع از عقل،  تهران: ...
  • مصفا، محمد جعفر،  با پیر بلخ، تهران:گفتار،1373. ...
  • مولوی، جلال­الدین، مثنوی معنوی، به تصحیح رینولدالین نیکلسون،تهران: نصر،1384. ...
  • مولوی، جلال الدین، کلیات شمس، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، تهران: ...
  • میبدی، خواجه رشیدالدین فضل­الله، کشف الاسرار و عده الابرار، به ...
  • محمدبن منور، اسرارالتوحیدفی مقامات الشیخ ابی سعید، به اهتمام ذبیح ...
  • نصراصفهانی،محمدرضا، سیمای انسان در اشعار مولانا، اصفهان: نشر هشت بهشت،1377. ...
  • همایی، جلال­الدین،  مولوی­نامه،( مولوی چه می گوید)، تهران: موسسه نشر ...
  • All [[References  in  English                                                                                                     ...
  • Aljaberi, Mohammad Abed, Naghd ya Takvin-e Aghl-e Arabi. Translated by ...
  • Avani, Gholam Reza. Hekmat va Honar-e Manavi, Tehran: Garus publishing,1996. ...
  • Baghaei Makan, Mohammad, Sharar-e Zendegi, Tehran: Ferdows publishing,2000. ...
  • Behnamfar, Mohammad, Vahy-e Del-e Mowlana, Mashhad: Astan Qods Razavi (Beh ...
  • Estelami, Mohammad, Sharh-e Masnavi, Tehran: Sokhan publishing, 2008. ...
  • Eslami Nadushan, Mohammad Ali, Chahar Sokhanguye Vojdan-e Iran, Tehran: Ghatreh ...
  • Eghbal Lahori, Mohammad,Kolliat-e Eghbal Lahuri, Tehran: sales/ Negah publishing ,2009. ...
  • Foruzanfar, Badi Al-Zaman, Sharh-e Masnavi-e Sharif, Tehran: Zavvar publishing,1983. ...
  • ……………………. Ahadis-e Masnavi, Tehran: Zavvar publishing,1995. ...
  • ……………………, Sharh-e Masnavi-e Sharif, Tehran: Zavvar publishing,2000. ...
  • Homayee, Jalal Al-Din, Molavi Nameh, Tehran: Homa publishing. 1995. ...
  • Jorjani, Seyed Sharif, Tarifaat. Tehran: Naser Khosrow publishing,1991. ...
  • Jafari Tabrizi, Mohammad Taghi, Tafsir-e Masnavi, Tehran: Eslami publishing, 1984. ...
  • ………………………,Molavi va Jahan Biniha, Tehran: Moasseseye Tadvin va Nashr-e Asar-e ...
  • Johari, Esmaeil Ben Hamad, Al-sahah, research by: Abd al-ghafur Attar. ...
  • Jahangard, Nasrin, Raz-e Mandegari-e Masnavi-e Molana dar Asr-e Anformatik, Tehran: ...
  • Meybodi, Khaje Rashid Al-Din Fazl Allah, Kashf Al-Asrar va Oddat ...
  • Mohammadi Vayghani, Mohammad Kazem, Molana va Defa az Aghl, Tehran: ...
  • Mohammad Ibn Monavvar. Asrar Al-Toheed fi Maghamat Al-Sheikh Abi Saeed, ...
  • Mosaffa, Mohammad Jafar, Ba Pir-e Balkh, Tehran: Goftar publishing, 1994 ...
  • Mowlavi, Jalal Al-Din, Masnavi-e Manavi, Tehran: Nashr-e Nasr, 2005. ...
  • Mowlavi, Jalal, Al-DinKoliyat-e Shams, Tehran: Hermes publishing, 2007.  ...
  • Nasr-e Esfahani, Mohammad Reza, Simaye Ensan dar Ash’ar-e Molana, Esfahan: ...
  • Razavi Nejad, Mir Abutaleb, Mahatma Gandi va Eghbal Lahuri, Tehran: ...
  • Riahi, Pari Aghl az Didgah-e Mowlana, Tehran:  Moasseseye Pajuhesh-e Hekmat ...
  • Saghafi, Seyed Mohammad. Iman va Aghlaniat. Majaleye Kalam-e Eslami, 7. ...
  • Sajadi, Seyed Jafar,Farhang-e Estelahat va Ta’abirat-e Erfani. Tehran: Tahur publishingi, ...
  • Sanei Darre Bidi, Manuchehr,Roshd-e Aghl, Tehran: Naghsh va Negar publishing,2005. ...
  • Sargolzayee, Mohammad, Aghl va Eshgh az Negah-e Eghbal Lahuri, Majaleye ...
  • Shafiei Kadkani, Mohammad Reza, Zaban-e Sher dar Nasr-e Sufiane, Tehran: ...
  • Zamani, Karim, Minagar-e Eshgh,Tehran: Ney publishing,2012.  ...
  • Zarrin Kub, Abd-al hossein, Serre Ney, Tehran: Elmi publishing, (1993).   ...
  • Ziayee, Seyed Abd Al-Hamid, Tahlile Enteghadi-e Kherad Setizi dar Adabiat-e ...
  • نمایش کامل مراجع