طبقهبندی و تناسب اراضی برای توسعه ی مناطق محروم در چهارچوب اقتصاد مقاومتی مطالعه موردی: شهرستان ریگان، جنوب شرق استان کرمان*
محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 15، شماره: 48
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 299
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GDIJ-15-48_008
تاریخ نمایه سازی: 11 تیر 1398
چکیده مقاله:
حفظ منابع خاک و آب، توسعه ی پایدار و اشتغالزایی در مناطق محروم و روستایی بهعنوان یکی از مهمترین راهبردهای مدیریت دانایی محور در کشور مطرح میباشد. مطالعات خاک شناسی، قابلیت آبیاری، طبقهبندی استاندارد و تناسب اراضی برای اصلاح یا جایگزینی کاربری فعلی و همچنین روشهای نوین آبیاری بهمنظور افزایش راندمان مصرف آب در بخش کشاورزی و افزایش ارزش افزوده تولیدات کشاورزی قدم مهمی برای دستیابی به اقتصاد مقاومتی محسوب میشود. در اینراستا، مطالعهای در شهرستان ریگان، واقع در جنوب شرق استان کرمان انجامشد. منطقه ی مورد نظر بسیار محروم بوده و این تحقیق از نظر تولید فرصتهای شغلی برای مردم و الگو قرارگرفتن برای مناطق مجاور مهم میباشد. اهداف اصلی این تحقیق امکانسنجی اصلاح و ایجاد قابلیتهای جدید در منابع خاک و آب اراضی منطقه بهمنظور رفع یا کاهش محدودیتها در بهبود یا تغییر نوع بهرهوری از اراضی و ارتقاء اقدامات مدیریتی در منطقه میباشد. جهت نیل به اهداف فوق، مطالعات میدانی ازقبیل مکانیابی و حفر 23 خاکرخ و انجام 160 نمونهبرداری از خاکهای منطقه انجامشد. با استفاده از سایر دادههای کمکی مانند تصاویر ماهوارهای، نقشههای زمینشناسی، پستی و بلندی، اطلاعات هواشناسی، مطالعات پیشتر انجامشده و نتایج تجزیه و تحلیلهای آزمایشگاهی، اقدام به تهیه نقشههای موضوعی مختلف مانند ارزیابی منابع اراضی، طبقهبندی استاندارد و قابلیت آبیاری اراضی برای دو روش آبیاری سطحی (سنتی) و موضعی (مدرن) شد. سپس ارزیابی تناسب فعلی و آتی اراضی برای سه نوع بهرهوری اراضی شامل گندم آبی، یونجه و خرما صورتگرفت. اراضی منطقه در سه شکل ظاهری دشت دامنهای، فلات و مخروطافکنه آبرفتی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشاندادند که خاکهای منطقه بر اساس روش جامع ردهبندی خاکها در دو تحت رده Salids و Gypsids جای میگیرند. ازجمله محدودیتهای قابل اصلاح اراضی منطقه میتوان به شوری و قلیائیت، لایه سختکفه و پستی و بلندی و محدودیتهای غیرقابل اصلاح نیز به اقلیم، مقدار زیاد سنگریزه خاک سطحی و عمقی اشارهکرد. با توجه به وجود منابع آب زیرزمینی و پس از انجام عملیات عمرانی و تغییر روش آبیاری و اعمال یک مدیریت کارآمد میتوان تمام منطقه را که در شرایط بایر هستند، به زیرکشت انواع بهرهوریهای مناسب (زراعی و باغی) اختصاص داد. بخشی از منطقه که دارای قابلیت کاربری کشاورزی است، برای تیپ بهرهوری گندم و یونجه درکلاس تناسب S2 و تمام منطقه برای خرما در کلاسهای تناسب S1 و S2قرار میگیرند. در نهایت میتوان گفت تحقق برنامههای توسعه نواحی روستایی، محرومیتزدایی و اهداف اقتصاد مقاومتی در بخش منابع آبوخاک با اعمال مدیریت مناسب قابل دستیابی میباشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
کامران مروج
استادیار علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :