بررسی رابطه بین رضایت و فرسودگی شغلی در بین معلمان مدارس استثنایی (یکی از استان های کشور)

زمینه و هدف : همیشه سرپرستان مدارس استثنایی با نگرانی حفظ معلمان روبرو هستند. شرایط آموزش کودکان استثنایی با توجه به شرایط خاص آموزشی ارتباط با عادات و هیجان های نابهنجار، ناتوانایی های کودکان، بهبود کند فرآیند یادگیری بسیار مشکل است . استرس و خواسته های عاطفی مرتبط با معلمان این مدارس می تواند به خستگی عاطفی و جسمی، نگرش بدبینانه در مورد تدریس، کاهش احساس موفقیت شخصی، و رضایت شغلی پایین تر منجر شود. امروزه تحقیقات فراوان بر روی این مطالبات عاطفی و تاثیر آنها بر سطح رفاه ، بهداشت روان ، استرس، فرسودگی شغلی و رضایت شغلی معلمان متمرکز شده است. از این رو هدف این تحقیق ارزیابی میزان رضایت شغلی معلمان مدارس استثنایی استان قزوین و تعیین فرسودگی ناشی از کار در این شغل تخصصی و پرزحمت و همچنین بررسی رابطه بین رضایت و فرسودگی شغلی آنها می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی ، مقطعی و تحلیلی است. جامعه آماری مورد مطالعه ی این پژوهش، معلمان مدارس آموزش و پرورش استثنایی استان قزوین در سال 91-92 بود. با روش سرشماری طی مراجعه حضوری به کلیه مدارس استثنایی بسته ای که حاوی پرسش نامه ی دموگرافیک و رضایت شغلی هزربرگ و فرسودگی شغلی مسلش بود، به معلمان داده شد و در مراجعه بعدی جمع آوری گردید. داده ها توسط نرم افزار SPSS V.18 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته اند و از آمار توصیفی مانند فراوانی و میانگین و از آزمون های آماری تی- تست و آنالیز واریانس و رگراسیون جهت بررسی اختلاف میانگین و نوع رابطه متغیرهای مورد بررسی استفاده شد. یافته ها: نتایج دموگرافیک نشان داد که زنان 68 درصد و مردان 32 درصد از گروه مورد مطالعه را تشکیل می دادند. در کل میانگین نمره فراوانی و شدت فرسودگی شغلیه52/5 (حداکثر نمره قابل کسب = 132) و 63/8 (حداکثر نمره قابل کسب = 154) تعیین گردید. میانگین نمره رضایت و نارضایت شغلی به ترتیب 160٫72 و 69، 108 (حداکثر نمره قابل کسب =252) و میانگین نمره کل رضایت شغلی 346،14 به دست آمد. نتایج آزمون های آماری حاکی از آن بود بین شدت فرسودگی شغلی با میانگین نمره کل رضایت شغلی و بین فراوانی و شدت فرسودگی شغلی با نارضایتی شغلی رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. نتایج تجزیه و تحلیل اطلاعات دموگرافیک نشان داد که فرسودگی شغلی با متغیر های اضافه کاری و جنسیت شرکت کنندگان ارتباط معناداری دارد. از بین متغیرهای دموگرافیک مورد بررسی، رضایت شغلی با وضعیت مسکن ، اضافه کاری ، بیماری زمینه ای، جنسیت دانش آموزان و جنسیت شرکت کننده رابطه معناداری داشت. بحث و نتیجه گیری: برای فرسودگی شغلی و نارضایت شغلی، رابطه مستقیمی حاصل شد و بدین معنی که با افزایش نارضایتی شغلی میزان فرسودگی شغلی بالا می رود. انتظار می رود مقابله با عوامل ایجاد کننده فرسودگی شغلی و افزایش منابع که رضایت شغلی را در بر دارند باعث پیشبرد اهداف به سوی کاهش فرسودگی شغلی و افزایش رضایت شغلی در معلمان گردد

کلیدواژه ها:

فرسودگی شغلی ، رضایت شغلی ، معلمان مدارس استثنایی ، استان قزوین