اثر محلول پاشی نانوذرات دی اکسید تیتانیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد اکوتیپ های مختلف زیره سبز تحت تنش خشکی

به­منظور بررسی اثر محلول­پاشی نانوذرات دی­اکسید­تیتانیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد تعدادی از اکوتیپ­های زیره سبز تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت­های دوبارخردشده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه­ی پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران واقع در شهرستان پاکدشت در سال زراعی94-1393به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش آبی در سه سطح (آبیاری کامل درحد ظرفیت زراعی مزرعه در تمام فصل رشد، تنش درحد 40 درصد ظرفیت زراعی درمرحله­ی رشد رویشی و تنش درحد 40درصد ظرفیت زراعی در مرحله­ی رشد زایشی گیاه)، محلول­پاشی نانوذرات دی اکسیدتیتانیوم در سه سطح (صفر، 015/0 درصد و 03/0 درصد) و اکوتیپ­های منتخب زیرهسبز از نه منطقه بودند. بر اساس این نتایج بیشترین عملکرد دانه را اکوتیپ اردکان­ یزد در شرایط آبیاری کامل و محلول­پاشی نانوذرات با غلظت 03/0 درصد با میانگین 05/194 گرم در مترمربع به دست آورد. در تنش مرحله زایشی بالاترین عملکرد دانه مربوط به اکوتیپ مانه خراسان­ شمالی در تیمار محلول­پاشی 015/0 درصد با میانگین 45/89 گرم در مترمربع بود که نسبت به تیمار شاهد (عدم­ محلول­پاشی) در همین شرایط 16درصد افزایش داشت. بین اکوتیپ­ها نیز از نظر نوع واکنش به شرایط تنش خشکی اختلاف معنی­داری در سطح یک درصد مشاهده گردید. بر اساس نتایج به دست آمده استفاده از محلول­پاشی نانوذرات دی­اکسیدتیتانیوم با غلظت03/0 درصد توانست از آثار منفی تنش خشکی بکاهد و از افت شدید عملکرد دانه جلوگیری کند.

کلیدواژه ها:

اثر متقابل ، افت عملکرد ، اکوتیپ ، عملکرد بیولوژیک ، وزن هزاردانه