بررسی سیر روند شکل گیری نهضت شعوبیه

آنچه مسلم است حمله اعراب به ایران به بهانه گسترش فرهنگ و تمدن اسلامینهتنها موجبات سقوط سلسله ساسانی را فراهم نمود بلکه باعث رشد و نمو آئین و فرهنگ نوینی در سرتاسر قلمرو ایران شد، فرهنگی که چیزی جز دستمایه جاهلیت و نادانیهای عرب نبود. چه بسا بدیهی است که حتی بر خلاف دستورات اسلام به اعمال وحشیانه خود در سرزمینها پرداخته و ایرانیان را مورد ظلم و ستم قرار میدادند. پس میتوان گفت جنبش شعوبیه یک جنبش فرهنگی ایرانیان بود در برابر خیانتهایی که عربان به آن پرداختند ولی بحث در مورد شعوبیه بر این پایه و اساس قرار دارد و بر فرضیه ای استوار است که بتوان به چگونگی پیدایش شعوبیه و همچنین به عکس العمل ایرانیان در برابر اعراب مطالبی را بیان کرد که در این مقاله سعی شده با روش توصیفی-تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانهای و منابع به چگونگی شکل گیری نهضت موالی، وجه تسمیه وخاستگاه شعوبیه و تلاش آنان در حفظ هویت و فرهنگ ایرانی بپردازد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که شعوبیه با اعتقاد بر اینکه ظهور اسلام، باعث نجات بشر از قید و بند بردگیها است بنابراین بر این امر اصرار داشتند که برتریجویی و سلطه بر دیگر اقوام و ملتها جایز نبوده، لذا بهعنوان پیشتازان این نهضت فرهنگی برآمدند.

کلیدواژه ها:

شعوبیه ، موالی ، اعراب ، فرهنگ