جایگاه و تاثیر کتابخانه های عمومی در توسعه مدیریت سبز با تاکید بر ارتقاء سواد اطلاعاتی زیست محیطی مردم

هدف از ارائه این مقاله ، بررسی و تبیین جایگاه و تاثیر کتابخانه های عمومی در توسعه مدیریت سبز با تاکید بر ارتقاء سواد اطلاعاتی زیست محیطی مردم می باشد.حفاظت از محیط زیست، جلوگیری از آلودگی و تخریب طبیعت و همچنین مصرف صحیح منابع از مهم ترین عوامل دستیابی به توسعه پایدار محسوب می شود. متاسفانه بی توجهی به این مقوله، کشور را با بحران های مختلف زیست محیطی مواجه کرده است. به جرات می توان گفت که بسیاری از بحران های زیست محیطی ریشه در مشکلات فرهنگی دارد و از این نظر، ضرورت اصلاح نگرش و رفتار زیست محیطی در سطوح مختلف جامعه کاملا احساس می شود. دستیابی به چنین امری نیازمند مطالعه و پژوهش، آموزش و دسترسی به اطلاعات دقیق و افزایش دانش سواد اطلاعاتی زیست محیطی می باشد، چرا که برنامه ریزی صحیح و مدیریت زیست محیطی و ملحوظ داشتن این عوامل در تصمیم گیری های توسعه می بایست مبتنی بر اطلاعات و آگاهی از واقعیت ها و توانایی ها باشد. در کشور ایران نیز، همانند سایر کشورهای جهان، بحث حفظ محیط زیست و حرکت به سوی توسعه پایدار از برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران آغاز و در برنامه های دوم و سوم توسعه تداوم یافته است. تخریب و انهدام محیط زیست تبدیل به یکی از کابوس های انسان معاصر و مرکز توجه علاقه مندان به تداوم حیاط موجودات در کره خاکی شده که انعکاس آن را در رسانه ها، دوره های آموزشی کوتاه مدت و بلند مدت، کنفرانس ها و اجلاس های ملی، منطقه ای و جهانی، و آگاهی رسانی ها و مبارزات گروهی در قالب تجمع های مختلف و محاکمات و مدافعاتی که هراز چندی رخ می نمایند مشاهده می کنیم. هر گاه متخصصان علوم اطلاعات و کتابخانه در کشورهای درحال توسعه در مسائل مرتبط با پایداری محیط زیست مشارکت می کنند باید با نهایت خلاقیت و نوآوری به موضوع وارد شوند و از همه آموخته ها و تجربیات خود چه در محتوا (گردآوری و دسترسی دادن به اطلاعات) و شکل (استفاده از تجارب سواد اطلاعاتی) سود ببرند تا در مواردی چون پائین بودن سواد زیست محیطی، زیرساختهای ضعیف، بی توجهی و بی علاقگی سیاسی به آشکار شدن اطلاعات فجایع زیست محیطی، و برای رسیدن به اهدافی که در اینجا آن را سواد زیست محیطی خواهیم نامید به موفقیت و رشد برسند. سواد زیست محیطی، سواد بوم شناختی، سواد سبز، و آموزش زیست محیطی عباراتی هستند که بطور معمول بجای یکدیگر بکار می روند، همان گونه که کتابداری سبز و اطلاعات سبز و اطلاعات زیست محیطی، دربرگیرنده مفهومی با ارزش و پشتیبان آموزش های سبز و در همین ساختار هستند. با این همه سواد زیست محیطی می تواند به عنوان هدف آموزش زیست محیطی نیز به حساب آید. از آن جایی که استقرار نظام مدیریت سبز در سازمان ها و ارگان های مختلف جزو اولویت های دولت می باشد و با توجه به اهمیت استقرار مدیریت سبز در راستای کاهش مصرف منابع مختلف مانند آب، انرژی، برق، کاغذ و مدیریت مواد زاید جامد، اجرای این نظام امری ضروری به حساب می آید. کتابخانه های عمومی به عنوان نهادی که در گستره ایران حضور دارند، می توانند در استفاده پایدار از محیط زیست و افزایش سواد اطلاعاتی کاربران و خصوصا جوانان نقش بسیار فعال و موثر داشته باشند.

کلیدواژه ها:

مدیریت سبز ، حفظ محیط زیست ، کتابخانه های عمومی ، کتابداران ، ارتقاء سواد زیست محیطی مردم ، سواد اطلاعاتی.