لغزش کتاب معرفه الحدیث در باب روایات فضل بن شاذان

در تالیفات شیخ صدوق (م381 ق) به ویژه من لایحضره الفقیه، علل الشرایع و عیون اخبار الرضا (ع) به نقل های متعدد فضل بن شاذان نیشابوری (م260ق) از امام رضا (ع) بر میخوریم. در سده های گذشته، همه پژوهش گران علوم اسلامی به ویژه فقیهان، با اقبال گسترده و دل مشغولی وافر، به آن اخبار استدلال و در بسیاری مسائل فقهی دستمایه  خویش قرار داده اند . حدود 350 موضع از موسوعه وسائل الشیعه که از منابع پایه ای استنباط است، نقل ابن شاذان از آن حضرت گزارش شده است. حدیث پژوه معاصر محمد باقر بهبودی با استناد به رجال کشی و طوسی، فضل را متولد پس از شهادت آن حضرت می داند و برای همین آن روایات را فاقد اعتبار سندی خواند. به نظر وی مسئولیت استناد نقل فضل از امام رضا (ع) بر عهده علی بن محمد بن قتیبه است که فردی کاذب ، مزور و ملفق بود.       نویسنده این جستار با کند و کاو در آن دو کتاب رجالی و لحاظ کردن پاره ای قرائن تاریخی و بررسی برخی از اساتید و شاگردان ابن شاذان به نتیجه ای متقابل  رسید  و او را متولد حدود سال 180 هجری و پیشتر از آن می داند که در نتیجه می توانست از ان حضرت روایت  کند.  

کلیدواژه ها:

کلید واژه ها: امام رضا (ع) ، فضل بن شاذان ، بهبودی ، معرفه الحدیث