اثرات توسعه سدهای مخزنی در تامین نیازهای آتی سیستم منابع آب رودخانه زهره

محدوده حوضه آبریز زهره در سه استان فارس، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان گسترش داشته و هریک بنا به حوزه عملکرد خود طرحها و پروژه هایی به منظور استفاده از منابع آب و خاک آن تعریف و برنامه ریزی کرده اند که بع ض اً ناهماهنگ بایکدیگر می باشند و وضعیت تامین آب آتی آنها در هاله ای از ابهام قرار دارد . هدف از تهیه این مقاله، ارزیابی تأمین آب طرحهای حوضه در سیستم جامع ویکپارچه منابع آب زهره میباش د . سیستم منابع آب مذکور با استفاده از نرم افزار ARSP شبیه سازی گردیده و نهای ت اً مشخص گردیده است در شرایط پایه سه سدی کوثر، چم شیر و خیرآباد، سیستم مذکور با کمبودی به میزان 494 میلیون مترمکعب معادل 20درصد طرحهای کشاورزی و آبیاری حوضه مواجه خو اهد گردید . از طرفی چنانچه سدهای توسعه مطالعاتی جدید (پارسیان، زهره 1 و 2، شش پیر ) جهت استفاده از سرریزهای منابع آب حوضه وارد مدار شوند، با افزایش 87 درصدی حجم مخازن حوضه، میزان افزایش آب تنظیمی تنها 7 درصد خواهد بود که ممکن است با معیارهای اقتصادی سازگار نباشد. علت اصلی این مساله، وجود دوره های خشکسالی طولانی در آمار دراز مدت آبدهی و لذا توزیع نامتقارن سرریزهای حوضه در شرایط پایه سه سدی میباشد . لذا تعریف سدهای جدید در حوضه بایستی با دقت نظر مناسب و حتی الامکان بدون تعریف طرحهای آبیاری هدف جدید صورت گیرد و بهینه سازی الگوی کشت و نیاز آبی طرحها، توصیه میگردد.

کلیدواژه ها:

رودخانه زهره ، منابع آب ، سد مخزنی ، شبیه سازی ، ARSP