واکاوی روش ابن حزم در اثبات حدث بودن خواب برای وضو (ساختارشناسی و تطبیق مبانی)

روش شناسی تطبیق گرا با نگاه جزیی و مسیله محور ازجمله مباحث مهم در روش شناسی است. این بحث از جمله جدیدترین مباحث در حوزه فقه است که تا پیش از دوران معاصر شاید کمتر توجه فقیهان را به خود جلب نموده است. تطبیق این گونه مباحث بر فقیهانی مانند ابن حزم که هم تغییر مذهب را تجربه کرده و هم امام یک مذهب فقهی است، می تواند دربردارنده نکات روش شناسانه فراوانی باشد. در این پژوهش برآنیم تا مسیله ناقض بودن خواب برای وضو را که از یک سو خود، مسیله ای مورد اختلاف است و از سوی دیگر، ابن حزم در آن به مخالفت با جمیع اهل سنت می پردازد، مورد واکاوی قرار دهیم تا در پرتو آن نکات روش شناسانه ای را در باب استنباط فقهی و کیفیت تعامل با نص مورد دقت قرار دهیم. از جمله نکات مهم در بحث روش که در این پژوهش مطرح می شود می توان به کیفیت فهم و برداشت معنای ظاهری از متن و چگونگی انصراف معنا، تحلیل تاریخی و استفاده از آن در مقام استدلال به قاعده نسخ و تاثیر آن در حل تعارضهای میان متون و همچنین به نقش تنقیح موضوع در تایید حکم فقهی مورد بحث اشاره نمود.

کلیدواژه ها:

روش شناسی ابن حزم ، ساختارشناسی بحث فقهی ، ناقض بودن خواب برای وضو