مبناهای کلامی و تبیین قلمرو دین از دیدگاه شهید مرتضی مطهری و مجتهد شبستری در باب حکومت

دیدگاههای متفاوت در عرصه اندیشه ها و فلسفه ها و سپس تاثیر آن بر اندیشه سیاسی و همچنین بر عمل سیاسی همیشه از مهم ترین و سرنوشت سازترین مقوله های زندگی بشر بوده است و دین در این میانه در طول تاریخ نقشی ویژه را به خود اختصاص داده است. قلمرو دین یکی از مباحث مهم و نوپیدای دین پژوهی مدرن و انسان معاصر است که امروزه بخشی از مباحث فلسفه دین و کلام جدید را به خود اختصاص داده است. از طرفی تحولات اجتماعی در ایران که متاثر از دو جریان فکری مهم سنت گرایی و تجدد گرایی بوده و این تحولات یا ریشه در سنت های تاریخی و فرهنگی و بویژه سنت های اسلامی داشته است یا تحت تاثیر تجدد طلبی روشنفکران بوده است. استاد مطهری حکومت را بیت القصیده و زیربنای تعلیمات انبیا بر می شمارد و لذا به پیوند دین و سیاست تاکید دارد و در گفتمان روشنفکری نیز موضع خاصی ارایه شده است. بر این اساس پرسش این پژوهش عبارت است از مبناهای کلامی و نوع رویکرد به قلمرو دین چه تاثیری بر مفهوم حکومت در اندیشه استاد مطهری و مجتهد شبستری داشته است به نظر نگارنده دیدگاه حداکثری به دین در رویکرد استاد مطهری در مقابل دیدگاه حداقلی به دین از منظر مجتهد شبستری به تفاوت در مفهوم حکومت در اندیشه این دو اندیشمند شده است. مقاله برای دستیابی به این هدف از روش تفسیری سود برده و با بررسی آثار دو اندیشمند به ارایه پاسخ پرداخته است.

کلیدواژه ها:

دین حداکثری ، دین حداقلی ، حکومت ، هرمنوتیک