ارزیابی عوامل موثر بر پایداری اجتماعی در محله های شهر شیراز

امروزه آگاهی از نقاط قوت و ضعف محلات شهری، نوعی ضرورت برای ارایه طرح ها و برنامه ها محسوب می شود؛ به طوری که استفاده از شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، بهداشتی و ... می تواند معیار مناسبی هم برای تعیین جایگاه محلات و هم عاملی در جهت رفع مشکلات و نارسایی هایی برای نیل به رفاه اقتصادی و سلامتی اجتماعی جهت رسیدن به توسعه پایدار باشد. پایداری اجتماعی یکی از ارکان اساسی در پایداری است که در مکانیزم ارزیابی و سنجش پایداری چه در سطح بین الملل و چه در سطح محلی کمتر به آن توجه شده است. پایداری واقعی بدون توجه به ابعاد اجتماعی توسعه پایدار امکان پذیر نمی باشد. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی پایداری محلات شهری بر پایه شاخص های اجتماعی است. در این ارتباط رویکرد حاکم بر فضای این تحقیق به لحاظ نوع کاربردی و به لحاظ روش توصیفی از نوع پیمایشی است که پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها توسط نرم افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش را شهروندان شهر شیراز تشکیل داده است و بر اساس فرمول کوکران تعداد 322 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. میزان روایی از طریق آلفای کرونباخ 820/0 بدست آمد. شناسایی و تعیین روایی شاخص های و متغیرهای پژوهش، از طریق مراجعه به مطالعات پیشین انتخاب شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که وضعیت پایداری در محلات مختلف شهر شیراز متفاوت است به طوری که از لحاظ برخورداری از شاخص های رضایت از مسکن، رضایت از زندگی، رضایت از خدمات شهری، رضایت از عملکرد مسیولان، رضایت از محله، هویت اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، امنیت اجتماعی و روابط همسایگی محلات ستارخان و معالی آباد دارای وضعیت بهتری نسبت به محلات کشاورزی و سعدیه هستند. که بالاترین درجه پایداری در محله ستارخان و پایین ترین آن در محله سعدیه سنجش گردید. نتایج حاصل از این مطالعه به شکل آشکاری ارتباط معناداری بین کلیت پایداری اجتماعی و میزان رضایت شهروندان از محله، میزان مشارکت اجتماعی و میزان امنیت اجتماعی را به نمایش می گذارد که نقطه قابل اتکایی جهت تعیین خط مشی برنامه ریزی راهبردی می باشد. که بر مبنای آن فرایندی در پیش روی برنامه ریزان و مدیران شهری قرار گرفته و به واسطه آن می توانند به الویت بندی اقدامات خود جهت ارتقای محلات شهری منطبق بر فرایند پایداری اجتماعی بپردازد.

کلیدواژه ها:

پایداری اجتماعی ، محله شهری ، امنیت اجتماعی ، مشارکت اجتماعی ، شهر شیراز