اثرات توسعه بالادست رودخانه هیرمند در افغانستان بر شاخص های ارزیابی سیستم منابع آب در دشت سیستان و جریان ورودی به ایران

رودخانه هیرمند از ارتفاعات کشور افغانستان سرچشمه گرفته و به دریاچه هامون می ریزد، بررسی تاثیر توسعه بالادست بر جریان ورودی به ایران و تامین نیازهای منطقه ضرورت پیدا می کند. بهره برداری از سدهایکجکی، دهلا و سد مطالعاتی کمال خان در انتهای مسیر حرکت رودخانه هیرمند به سمت ایران، جریان ورودی به ایران را کم، معیشت مردم سیستان را با سختی، دریاچه هامون را خشک و منازعات آبی بین دو کشور ایجاد کرده است. هدف این پژوهش بررسی اثرات توسعه بالادست رودخانه در تامین نیازهای ایران است. برای این منظور از مدل شبیه سازی MODSIM در شش سناریو مختلف وضعیت موجود و توسعه کامل بالادست و همچنین شرایطی که حقابه ایران رعایت شود در دوره بلندمدت استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که در وضعیت موجود جریان متوسط سالانه ورودی به ایران 398 میلیون متر مکعب بوده که این مقدار در شرایط خشکسالی به 43 میلیون متر مکعب میرسد. همچنین در صورت لزوم تامین حقابه ایران بر اساس معاهده سال 1351 ، متوسط شاخص اعتمادپذیری تامین نیازها به 95 درصد در بلندمدت خواهد رسید و وضعیت تامین مصارف و اشتغال در بخش شیلات و کشاورزی بهبود می یابد.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی تخصیص منابع و مصارف ، مدل سازی حوضه آبریز ، حوضه آبریز هیرمند