ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی راهبردی بر حکمروایی خوب شهری

سکونتگاه های غیررسمی یکی از مهم ترین چالش های شهری امروز ایران محسوب می شود؛ به طوری که نه تنها در شهرهای بزرگ بلکه در شهرهای میانی و کوچک نیز چنین پدیده ای وجود دارد. اسکان غیر رسمی پدیده ای است حاصل از گسترش شتابان شهرنشینی و به تبع آن فقر شهری ؛ طی چند دهه گذشته رویکردهای مختلفی برای مقابله با گسترش سکونتگاه های غیر رسمی به اجرا درآمد که در نهایت توانمند سازی در پرتو حکمروایی خوب شهری و نگرش الگوهای مشارکتی بر پایه حکومت های محلی و بهره گیری از سرمایه اجتماعی به یاری نهادهای مدنی، به عنوان بهترین راهکار از طریق جوامع بین المللی بانک جهانی و سازمان ملل متحد ارایه شده و در بسیاری از کشورهای در حال توسعه مورد بهره برداری قرار گرفته است. شهر اسلامشهر از جمله شهرهای میانی نزدیک به شهر تهران است که با مساله اجتماعات غیررسمی و خودساخته در منطقه 6 این شهر روبروست؛ به طوری که نزدیک به 30 هزار نفر از جمعیت آن در سکونتگاه های غیررسمی که بیشتر در محله میان آباد را فرا گرفته است زندگی می کنند. پژوهش حاضر با درک اهمیت ارتقای کیفیت محیطی سکونتگاههای غیررسمی و تاثیر آن بر تحقق حکمروایی خوب شهری در این شهر، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی تلاش نموده است تا با استخراج نظرات مردم نسبت به شاخص های کیفیت محیطی در چارچوب حکمروایی خوب شهری اقدام، و به شناسایی اولویت ها و ارایه راهبردهای مناسب نماید. نتایج پژوهش نشان می دهد علیرغم تصویب سند ملی توانمندسازی با عنایت به برنامه چهارم توسعه و سند چشم انداز بیست ساله کشور و تاکید این سند بر فقرزدایی، مشارکت مردمی و تقویت نهادهای محلی، متاسفانه عملکرد متولیان امور مدیریت شهری در عمل چندان موفق نمی نماید و ناهماهنگی های بین سازمانی و عدم وجود مدیریت یکپارچه نه تنها باعث کاهش اسکان غیر رسمی و تبعات ناشی از آن نشده، بلکه عملکردهای سلیقه ای و بی برنامه منجر به از بین رفتن اعتماد مردم به مدیریت شهری و ازدیاد فقر و بد مسکنی و به دنبال آن رشد اسکان غیر رسمی نیز شده است.

کلیدواژه ها:

سکونتگاه غیررسمی ، توانمندسازی ، بهسازی کالبدی محیطی ، حکمروایی خوب شهری