بررسی مفاد بیعت در قیام های شیعه در دو سده ی نخست هجری

مفاد بیعت ها در دل خود شواهد متعددی از بسترهای اجتماعی و سیاسی گذشته را جای دادهاست و در نتیجه می توان آ نرا ابزار مناسبی برای رسیدن به عینیت واقع رخداد قلمداد کرد.رخدادهای تاریخی که در اثر عوامل محیطی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی در سیطره ی حاکمیتسازمان یافته برپا شده بود، مبتنی بر مفهوم شاخصی در فرهنگ سیاسی خویش بود که در قالبمفاد بیعت برجای ماند. بیعت یا حلف که نوعی منشور و اساسنامه ی حکومتی بود، به صورتعهدی بین حامیان و رهبران بسته می شد تا حوزه وظایف هر کدام مشخص باشد. بیعت ها در قبلو پس از اسلام اغلب دو کارکرد متفاوت داشتند. کارکرد اجتماعی قبل از اسلام و کارکرد سیاسیپس از اسلام. محورهای اصلی این بیعت های پس از اسلام را می توان در عدم برابری در توزیععادلانه ی فرصت ها و ثروت ها در جامعه، بروز فاصله ی معنادار بین حاکمان و ارزش های دینی،تلاش برای بازپروری ارزش های کم رنگ شده در جامعه با دعوت مردم و حاکمان به عملکردن بهدستورات وحیانی دانست که از جمله چالش های جدی و مورد توجه آن عصر بوده است و ظهور وبروز بیرونی آن به صورت جنبش های اعتراضی تجلی می نمود. این تحقیق که در راستای مطالعه یمفاد بیعت ها در اسلام است، تلاشی توصیفی - تحلیلی در جهت بررسی زمینه ای و بسترشناسیاجتماعی و سیاسی داده های مرتبط با هدف رسیدن به اطلاعات تاریخی و تبیینی صحیح تر ازچیستی و علل انگیزشی جنبش ها است.

کلیدواژه ها:

مفادبیعت ، قیام ، شیعه ، امام حسین (ع) ، حلف