تبیین عقلانی و عقلایی امربه معروف و نهی ازمنکر

امربه معروف و نهی ازمنکر یکی از مهم ترین فرایضی است که کتاب و سنت بر آن تاکید بسیار نموده است. برخی ازفقیهان، وجوب این فریضه را شرعی و نقلی دانسته و عقل و عقلا را از ادراک وجوب این فریضه عاجز انگاشته اند؛ امابرخی دیگر قایل به عقلی و عقلایی بودن وجوب این فریضه شده، و آیات و روایات را ارشاد به حکم عقل و عقلاشمرده اند. طرفداران وجوب عقلی و عقلایی به قواعد وجوب لطف، دفع ضرر محتمل، حفظ نظام، شکر منعم، اعانه بربر و تقوی، و دلایل لزوم منع از تحقق مبغوض مولا و حفظ حدود آزادی تمسک نموده اند. از میان این ادله، قواعدوجوب لطف و اعانه بر بر و تقوی و لزوم منع از تحقق معصیت و مبغوض مولا از اثبات ادعای ایشان قاصر است؛ امابقیه دلایل می تواند وجوب عقلی و عقلایی این فریضه را اثبات کند. پیداست که دلایل عقلی وجوب فریضه، همانفلسفه حکم شمرده می شوند؛ البته، شبهاتی نیز درباره آن بیان شده که پاسخ داده می شود.

کلیدواژه ها:

امربه معروف و نهی ازمنکر ، وجوب عقلی و عقلایی ، قاعده لطف ، قاعده وجوب دفع ضرر محتمل ، قاعده وجوب شکر منعم ، قاعده وجوب حفظ نظام