قرینه مناسبت حکم و موضوع و کارایی آن در استنباط احکام

تعابیر اصولیان دربا ره ماهیت قرینه مناسبت مختلف است. ایشان، درنهایت، آن را نوعی قرینه عرفی می شمارند. باوجوداین، همواره فهم عرفی عام ملاک نیست؛ بلکه قرینیت قرینه در مواردی به فهم عرف متشرعه وابسته است. اصولیان ازقرینه مناسبت در اثبات مفهوم برای وصف و در بحث از مشتق و نیز در رفع اجمال دلیل و تعیین کفایی بودن واجبسود جست هاند. چنان که برای اثبات تعدد مطلوب، اثبات جریان استصحاب، ترجیح احد المتزاحمین علی ا لآخر، رفعنوعی اجمال از حدیث رفع و حدیث لاضرر و برخی قواعد فقهی مستنبط، گاه قرینه مناسبت را به کار گرفته اند. در همهاین موارد، حجیت قرینه برپایه تنقیح ظهور عرفی است.نمونه های بسیاری م یتوان یافت که حل مسایل شرعی، درنهایت، منوط به نوعی استظهار عرفی از نصوص است.قرینیت قرینه مناسبت، به لحاظ شکستن اطلاق و رفع اجمال دلیل، در این نمونه ها نقشی اساسی دارد.

کلیدواژه ها:

مناسبات ، مناسبت حکم و موضوع ، قرینه عرفی ، قرینه