ترسیم صورت بندی تطورات گفتمانی گفت و گوهای قرآنی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 281

فایل این مقاله در 37 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRC-25-53_002

تاریخ نمایه سازی: 18 اسفند 1397

چکیده مقاله:

با توجه به کانونی بودن گفت وگو در کنش ارتباطی و نقش تحلیل کلام در بازسازی و استقرار گفتمان، 133 گفت و گوی موجود در قرآن به روش تمام شماری استخراج و سپس به ترتیب نزول سوره ها (و نه به ترتیب مصحف) با اقتباس از دیگر پژوهش های قرآنی، در چهار مرحله، دعوت علنی پیامبر و ایمان مخفی مومنان؛ گسترش دعوت و علنی شدن اعتقادات مومنان؛ تشکیل جامعه ایمانی؛ و تثبیت و پایش جامعه اسلامی طبقه بندی شدند (مراحل اول و دوم مکی و مراحل سوم و چهارم مدنی است.) سپس با به کار بستن یک ترکیب چند سطحی از انواع و سطوح مختلف نظریه و روش تحلیل گفتمان، ابتدا مهم ترین عناصر زبان شناختی گفت و گوها براساس مکتب نقش گرای هلیدی استخراج و سپس گفت و گوها در بافت و زمینه متن و کلان اجتماع بازخوانی شدند. در انتها با استخدام مفاهیم نظریه گفتمانی لاکلایو و موف؛ صورت بندی تطورات گفتمانی گفت و گوها طی 23 سال نزول قرآن ترسیم و ارایه شده است که در آن فر آیند اضمحلال گفتمان شرک آلود حاکم و شکل گیری اولیه گفتمان حاکمیت اسلامی در چهار مرحله بی قراری گفتمان حاکم ؛ غیریت سازی ، مفصل بندی گفتمانی و پیرایش گفتمانی معرفی شده است.

نویسندگان

عبدالکریم خیامی

استادیار دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق (ع)

عبدالکریم بهجت پور

دکترای علوم قرآنی و عضو هییت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی