بررسی سرچشمه های قصیده دریای ابرار امیر خسرو دهلوی و جوابیه های آن علامه شهید مطهری و نقد روش مطالعات دینی خاورشناسان

ضرورت مطالعات تطبیقی و حضور فعال در عرصه های علمی و تحقیقاتی بین المللی و بین الادیانی و لزوم پاسخگویی عالمان دینی به پرسش ها و دغدغه های مذهبی و دینی صاحب نظران و نسل جوان و فرهیخته و تشنه حقایق و نیز دفاع عقلانی از ارزش ها و اعتقادات صحیح و ارایه نقاط ضعف و قوت و عیارسنجی اندیشه ها و باورها در سطوح مختلف بر کسی پوشیده نیست. علامه مرتضی مطهری از جمله اندیشمندان معاصر اسلامی به شمار می رود که آثار بسیاری در حوزه های گوناگون علوم و فنون اسلامی از خود به جای گذاشته است. یکی از امتیازات ویژه ایشان، توجه به آثار و تالیفات مستشرقان و مطالعه، نقد و بررسی شبهات مطرح شده از سوی آنان در مباحث فکری و اعتقادی است. تسلط و اشراف استاد به مباحث فلسفی و کلامی غرب، نشان از عنایت ویژه وی به نگاشته های محققان غربی و روزآمد بودن اطلاعات ایشان دارد. با مطالعه گذرا در آثار علامه مطهری، چنین برمی آید که وی با کنجکاوی ویژه اندیشه، باور و رفتار مستشرقان صاحب تالیف را رصد نموده، گاه به نقد روش مطالعات شرق شناسانه آنان و گاه به بررسی خاستگاه ها و مبانی فکری و اعتقادی آنان پرداخته است. در مجموع میتوان ادعا کرد که نوع نگرش وی به پدیده و جریان استشراق، نگرشی بدبینانه و انتقادی است؛ به باور وی، بسیاری از مستشرقان معروف، کارمندان ادارات امور خارجه کشورهای خود هستند. در این مقاله تلاش شده با مطالعه آثار علامه مطهری اندیشه های ایشان در این زمینه تبیین و تحلیل شده و نقاط ضعف و قوت فعالیت های مستشرقان از زبان ایشان برجسته شود.

کلیدواژه ها:

استشراق ، مرتضی مطهری ، نقد روش مطالعات دینی ، تبشیر ، خاورشناسان