شیوه های بازروایت تاریخی در برخی منظومه های دینی؛ (بر پایه سنت های شفاهی)

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: نهمین همایش ملی پژوهش­ های زبان و ادبیات فارسی
  • کد COI اختصاصی: NCNRPL09_226
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 394
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

کلثوم قربانی جویباری

استادیار دانشگاه بیرجند

سعید بزرگ بیگدلی

دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

بازگویی ادیبانه روایت های تاریخی و دینی که در این مقاله بازروایت تاریخ دینی نام نهاده شده، همواره یکی از علایق نویسندگان و شعرا بوده است. یکی از مهم ترین جریانهای بازروایت تاریخ دینی فارسی در منظومه های یهودی دیده میشودکه احتمالا از دوره مغول و به واسطه اشعار شاهین شیرازی (اواسط قرن 8 ه.ق. )، معاصر حافظ، رواج مییابند. این بازروایتها محصول اضافه شدن افزوده هایی به داستانهای اصلی کتاب مقدس هستند. در این مقاله برخی از منظومه های تاریخی دینی با اصل آن ها در کتاب مقدس تطبیق داده شده است. با بررسی بازروایتهای یهودی به این نتیجه می رسیم که تمامی افزوده های این منظومه ها یکی از الگوهای تفسیری، توسعه ای و متداعی را دنبال میکند. در الگوی تفسیری، راوی با بیان دلیل، انگیزه یا نوعی شرح، ابهام ها، تناقضها و قطعه هایی گم شده از روایت توراتی را تکمیل میکند. در الگوی توسعهای افزوده ها معطوف به مخاطب هستند؛ زیرا کارکرد آن ها تاثیرگذاری بیشتر بر مخاطب از طریق فضاسازی است. در الگوی متداعی، افزوده ها معطوف به راوی (تولید کننده بازروایت) هستند؛ زیرا از یک سو میزان تسلط او بر روایات را نشان می دهد و از سوی دیگر خلاقیت او را در ایجاد پیوند میان رویدادهای بی ربط در ساختار یا گفتمان متنی یا غیر متنی. با توجه به اینکه هر سه این الگوها در ضمایم تورات نیز به همین صورت کاربرد داشته است، بنابراین به احتمال قریب به یقین شاعران متاخر، الگوهای مذکور را از این ضمایم اقتباس کرده اند. از آنجا که این ضمایم خود بر اساس و با تکیه بر سنت شفاهی و ادبیات عامیانه تالیف شده اند، بازروایت های تاریخی آنها نیز به روایت های عامیانه بسیار نزدیک میشوند.

کلیدواژه ها

روایت، بازروایت، تاریخ دینی، یهود

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.