اثر تجمعی کاربرد پنج ساله لجن فاضلاب بر غلظت بعضی عناصر ضروری در خاک

امروزه دفع مناسب لجن یکی از مشکلات اساسی تصفیه خانه های فاضلاب در همه کشورها اعم از توسعه یافته و درحال توسعه محسوب می شود. یکی از گزینه های مطرح دفع لجن، استفاده از آن در زمین های کشاورزی به عنوان کودمی باشد. اگر چه لجن فاضلاب به دلیل دارا بودن مواد مغذی، می تواند برای اصلاح و بهبود خاک استفاده شود، لیکن بهدلیل وجود عناصر سنگین میتواند منجر به تخریب خاک گردد. به منظور بررسی اثرات کاربرد لجن فاضلاب به عنوانکود آلی که دارای مواد مغذی مورد نیاز گیاه است آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان با سه سطح لجنفاضلاب (25، 50 و 100 تن در هکتار) و تیمار شاهد (بدون کود) در سه تکرار طی پنج سال در قالب طرح کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی انجام گردید. نمونه های خاک تهیه شده پس از انتقال به آزمایشگاه و هواخشک شدن، با چکش چوبی خرد و از الک 2 میلی متری گذرانده شدند. سپس غلظت عناصر آهن، مس و روی در نمونه-های خاک اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد کاربرد لجن غلظت قابل جذب فلزات سنگین را افزایش داده ولی باگذشت زمان این غلظت ها کاهش یافته اند. گرچه این غلظت ها همچنان بیش از شاهد می باشد.

کلیدواژه ها:

لجن فاضلاب ، آهن ، مس ، روی ، اثر تجمعی