جهل به قانون در فقه با نگاهی به حکم جهل در برخی اعمال حقوقی

جهل به قانون یا جهل به حکم در فقه و حقوق اسلامی به معنای بی اطلاعی از قانونی است که منتشر شده و موعد اجرای آن سپری شده است. پس از انتشار قانون، فرض ظاهر بر این است که همه از آن آگاه شده اند و قانون گذار در موارد معدود خلاف این امر را می پذیرد. در حقوق ایران قاعده های بسیاری در این باره وجود دارد که از مهم ترین آنها می توان به قاعده «جهل به حکم رفع تکلیف نمی کند» ویا «جهل به قانون رافع مسئولیت نمی باشد» اشاره کرد. با توجه به موضوع مطروحه و اهمیت آن در پژوهش حاضر قصد داریم ابتدائا به شناخت واژه جهل در قرآن و روایات پرداخته سپس به موارد و مصادیق جهل در احکام و وقواعد فقهی بپردازیم و در نهایت به شناسایی حکم فقهی و حقوقی اثر جهل در برخی اعمال حقوقی خواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

جهل ، فقه امامیه ، جاهل ، جهل رافع مسئولیت ، جهل بسیط ، جهل به خیار در معامله