بررسی عوامل موثر بر خاطره انگیزی محلات شهری شاندیز با تاکید بر شاخص های کالبدی شهر خلاق

امروزه گلایه از بی هویتی و عدم ارتباط فضاهای زیستی انسان با زمینه های تاریخی و فرهنگی محیط خود ، به یکی از اصلی ترین دغدغه های معماران و شهر سازان معاصر تبدیل گشته است. ازآنجایی که ایده نوآوری از عناصر اصلی رقابت در عصر جهانی شدن هست؛ آرزوی هر جامعه ی مدرنی داشتن شهر خلاق است. خلاقیت در شهرها باعث رهایی از بن بست های مدیریتی و کالبدی می گردد. از مهم ترین فضاهای شهری و روستایی، محله ها هستند که همواره در دوره های مختلف به شکل های متفاوتی احداث می شدند. این محله دارای ارزش هایی زیادی چه ازنظر کالبدی و غیره هستند مثل هویت، گذراندن اوقات فراغت، خاطره انگیزی و غیره که به علل مختلفی دچار تغییرات بر وضع اجتماعی و فرهنگی جامعه تاثیرات منفی زیادی گذاشته است. یکی از معیارهای میزان موفقیت و یا عدم موفقیت هر فضا، میزان حضور مردم در آن فضا می باشد که باعث ایجاد خاطره انگیزی در محله می شود . عموما مراکز تاریخی شهرها نقش خاطره انگیزی و هویت بخشی را با خود یدک می کشند و نوعی شناسه در شهر پیدا می کنند. این پژوهش ازنظر نوع کاربردی، ازنظر نتیجه توصیفی و اکتشافی و ازلحاظ روش ترکیبی از کمی و کیفی است و در پی ارزیابی و تحلیل عملکرد محلات شهری بر خاطره انگیزی مردم شهر شاندیز با در نظر گرفتن شاخص های کالبدی شهر خلاق (کالبد، عملکرد ، هویت) و با توجه به امکانات فعلی و پتانسیل های بالقوه شهر شاندیز استراتژی هایی جهت ایجاد خاطره انگیزی و تصویر ذهنی مطلوب در محلات شهر شاندیز ، پیشنهاد می گردد. برای این هدف ابتدا شاخص های خاطره انگیزی بررسی شده که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی تعداد 284 پرسشنامه موردبررسی دقیق قرارگرفته اند. یافته های تحقیق در بخش کمی از طریق جمع آوری اطلاعات، بررسی شاخص ها در محلات مختلف شهر شاندیز و درنهایت بررسی و رتبه بندی محلات از طریق روش آنتروپی شانون و تحلیل رابطه خاکستری می باشد. یافته های کیفی نیز از طریق ثبت در نرم افزار SPSS و هم چنین تحلیل محتوا موردبررسی قرارگرفته اند. نتایج مطالعات نشان می دهد ترکیبی از معیارهای عملکردی و کالبدی نقش مستقیمی در خاطره انگیز کردن محلات شهری دارند. درنهایت با جمع بندی نتایج و یافته های تحقیق نتیجه گیری می شود که محله، محله در بیشتر شاخص ها از وضعیت بسیار خوبی برخوردار است ولی در نقطه مقابل اقدامات بازآفرینی در بسیاری از محلات مسکونی و ازجمله محلات پایین ده و پاچنار تنها محدود به مرمت و بهسازی کالبدی ابنیه بوده و کمتر به مفاهیم ذهنی و کارکردی توجه شده است. امیدواریم که با انجام این پروژه توانسته باشیم گامی در جهت ایجاد و تقویت عرصه های مذکور با تاکید بر شاخص های کالبدی شهر خلاق، در شهر شاندیز برداشته باشیم.

کلیدواژه ها:

خاطره انگیزی ، شهر خلاق ، محلات شهری ، هویت شهری ، شهر شاندیز