بررسی شخصیت های داستان حسنک وزیر در تاریخ بیهقی با تکیه بر کارکرد افق انتظار هانس روبرت یاس

افق انتظار اصطلاحی است که هانس روبرت یاس، یکی از چهره های اصلی مکتب کنستانس، در نگره ی زیبا شناسی دریافت به کار گرفت. افق انتظار مجموعه ای ذهنی است که تغییرات و انحرافات از هنجار را با حساسیتی اغراق آمیز ثبت می کند و یاس آن را از میراث پدیدار شناختی و هرمنوتیکی مشتق کرده است که در واقع قصد او از این کار درگیر کردن ذهن خواننده است به نحوی که در موقعیت های مختلف که برای شخصیت ها پیش می آید با توجه به انتظاری که از نوع رفتارشخصیت ها بر اساس شناخت قبلی که از آن ها دارد نوع رفتار آن ها را پیش بینی می کند. افق ها پیوند تنگاتنگی با پیش داوری های ما نسبت به موقعیت دارد، زیرا این پیش داوری ها افقی را بازنمایی می کنند که ورای آن را ما نمی توانیم ببینیم. در واقع افق انتظار نظامی بینا ذهنی یا ساختار انتظاراتی است که یک خواننده فرضی از یک متن مفروض دارد. این افق هم برای تفسیر یک اثر ادبی اهمیتی اساسی دارد و هم برای ارزیابی آن. در داستان حسنک وزیر نیز کارکرد افق انتظار به خوبی مشهود است به طوری که قبل از آنکه ما رفتارشخصیت را در موقعیتی خاص بررسی کنیم میتوانیم نوع رفتار او را از قبل پیشبینی کنیم.

کلیدواژه ها:

حسنک وزیر ، تاریخ بیهقی ، افق انتظار ، هرمنوتیک ، پدیدار شناختی