غربت روح در صد غزل حکیم صفای اصفهانی

زمانی که انسان خلق گردید و به زمین هبوط کرد از مبدا اصلی آفرینش و مامن امن الهی جدا گردید. این فاصله و دوری سبب ایجاد اندوه و غمی در وجود انسان گردید که غم غربت روح نامیده می شود و ناشی از اشتیاق و میل شدید انسان به وصال حق و اسیر بودن او در قالب جسمانی است. این مفهوم در بسیاری از متون عرفانی مورد توجه قرار گرفته و به آن اشاره های بسیاری شده است. از جمله شاعران عرفانی حکیم صفای اصفهانی است که اشعار و قصاید بسسیاری با رویکرد عرفان سروده است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی با هدف شناخت دیدگاه این عارف نسبت به غربت روح و استخراج ابیات و مضامین شعری مرتبط با موضوع از میان صد غزل ابتدایی دیوان او نگاشته شده است. نتایج حاصل نشان داد که وی در خصوص مضامین بوجود آورنده ی غربت روح به عهد الست و فنا اشاره کرده و همچنین به عوامل برطرف کننده ی این غربت و راه های رسیدن انسان به عالم معنا چون عنایت حق، روی آوردن به معنویات، اشک و دعا توجه خاص داشته است.

کلیدواژه ها:

هستی شناسی ، عرفان ، غربت روح ، حکیم صفای اصفهانی