بررسی بروز عفونت بیمارستانی و فراوانی میکربها و عوامل خطر در بیمارستانهای بالای صد تختخواب تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1395 با استفاده از نرم افزار اینیس

در سال 1395 از تعداد 571794 نفر بیمار بستری شده در این بیمارستانها تعداد 6990 نفر دچار عفونت های بیمارستانی شده اند. از این تعداد بیماران، به ترتیب 2332 نفر دچار UTI؛ 1312 نفر دچار PNEU؛ 826 نفر دچار SSI؛ 462 نفر دچار BSI و 2058 نفر دچار سایر عفونتها شده اند. میزان بروز عفونت در کل 1/22 می باشد. از 6990 نفر دارای عفونت بیمارستانی 6000 نفر ( 85,83%) دارای کشت مثبت و 990 نفر ( 14,16 %) به صورت تشخیص بالینی بوده است که بیشترین کشت مثبت در گروه UTI بوده است. 52/28% عفونت در مردان و 47/56% در زنان و 0/11% نامعلوم می باشد .گروههای سنی به شرح زیر می باشد: 4-0 سال: 259 نفر، 14-5 سال: 171 نفر، 65-15 سال: 4868 نفر ، بالای 65 سال: 3157 نفر . بروز عفونت در بخشهای مختلف به شرح زیر می باشد: 7/14ICU درصد، داخلی 1/97 درصد، خون 2/04 درصد، ریه 0/99 درصد، جراحی 0/61 درصد، ارتوپدی 0/96 درصد، 0/94CCU درصد، 0/86NICU درصد، اورولوژی 1/58 درصد، آنکولوژی 0/65 درصد، گوارش 0/27 درصد، جراحی اعصاب 1/61 درصد، گوش حلق بینی 0/42%، قلب 0/36 درصد، چشم 0/27 درصد، زنان 0/2 درصد، سایر بخش ها 0/14 درصد، تنظیم نشده 0/6 درصد. فراوانی میکروارگانیسم ها در گروه های اصلی عفونت به شرح زیر می باشد : آسپرژیلوس 0/03 درصد، استافیلوکوک اپیدرمیس 0/9 درصد، استافیلوکوک اوریوس 5.98 درصد، استافیلوکوک ساپروفتیکوس 0/19، استافیلوکوک کواگلاز مثبت 0/13، استافیلوکوک کواگلاز منفی 2/05، استرپتوکوک آگالاکتیا (گروه B( 0/43، استرپتوکوک پیوژن (گروه A)، 0/09، استرپتوکوک ویریدانس 0/42، آسینتوباکتر 14/11، اشرشیا کولی (Ecoli)؛ 14/69، آنتروباکتر 2/8، انتروکوک 4/96، باسیل گرم مثبت 0/85، باسیل گرم منفی 2/85، کلستردیوم دیفیسل 0/01، پروتیوس 0/5، دیپلوکوک گرم مثبت 0/03، سالونلا پاراتیفی 0/03، سراشیا 0/31، سراشیا 0/31، سدومونا آنروژیتوزا 8/79، سیتروباکتر 0/56، کاندیدیا 8/28، کلبسیلا 15/37، کوکسی گرم مثبت 2/02، کوکسی گرم منفی 0/07، کوکوباسیل گرم مثبت 0/15، کوکوباسیل گرم منفی 0/11، مایکوباکتریوم تربوکلوزیس 0/01، مورگانلا 0/06، شیگلا 0/02، بدون کشت 13/24 درصد فراوانی عوامل خطر در گروههای اصلی عفونت به شرح زیر می باشد : کاتتر وریدی 24/54 درصد، کانتر ادراری 21/36 درصد، لوله تراشه 10/44 درصد، ونتیلاتور 10/57 درصد، ساکشن 10/4 درصد، جراحی 10/39 درصد، تغذیه وریدی 8/93 درصد، تغذیه وریدی 8/92 درصد، تراکیوستومی 1/91 درصد، کاتتر شریانی 1/31 درصد، شانت مغزی 0/1 درصد، درصد فراوانی عفونتها بر حسب ماه به شرح زیر می باشد: فروردین 6/6 درصد، اردیبهشت 8/05 درصد، خرداد 7/91 درصد، تیر 9/08 درصد، مرداد 8/31 درصد، شهریور 8/61 درصد، مهر 8/69 درصد، آبان 8/72 درصد، آذر 8/02 درصد، دی 9/29 درصد، بهمن 9/17 درصد، اسفند 7/49 درصد. بحث و نتیجه گیری: میزان بروز عفونت بیمارستانی در بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه در کل 1/22 درصد می باشد . عفونت بیمارستانی در مردان شایعتر می باشد . بیشترین نوع عفونت UTI بوده است. 85.83% بیماران مبتلا به عفونت دارای کشت مثبت و 14.16% به صورت تشخیص بالینی بوده است . بیشترین عفونت به ترتیب در بخش های سوختگی 8/33 درصد، ICU؛ 7/14 درصد، کلیه 5/06 درصد،اتفاق افتاده است. به نظر میرسد بیشترین آموزش برای کارکنان بخشهای سوختگی و آی سی یو و کلیه لازم بوده و ضدعفونی دربخشهای مذکور با دقت بیشتری باید صورت گیرد . بیشترین عامل خطر، کاتتر وریدی با 24/54% و در رتبه دوم کاتتر ادراری با 21/36% می باشد که به نظر می رسد آموزش و رعایت شرایط استریل در استفاده از این روشها ضروری می باشد. شایعترین میکرب در گروه های اصلی عفونت، کلبسیلا 15,37 % دومین میکرب شایع اشرشیا کولی (Ecoli)؛ 14/69 می باشند. با توجه به شایع بودن این میکربها، داروها و مواد آسپتیک موثر بر آنها باید مورد توجه قرار گیرد . با توجه به اینکه هدف از این تحقیقبررسی بروز و فراوانی عفونتها و فراوانی میکروارگانیزمها و عوامل خطر ، به منظور برنامه ریزی آموزشی و تدابیر کاهش بروز عفونتمی باشد وعلی رغم اینکه سازمان جهانی بهداشت آمار بروز عفونت بیمارستانی در کشورهای توسعه یافته را 5 تا 10 درصد وکشورهای در حال توسعه را بیش از 25 % اعلام کرده است و بروز عفونت در این بیمارستانها 1/22 درصد می باشد، ضروری است بررسی و تحقیقات بیشتری صورت گیرد تا پایین بودن آمار بروز عفونت در این بیمارستانها مشخص شود.

کلیدواژه ها:

عفونت بیمارستانی ، Nosocomial infections - Health care - associated infection ، دانشگاه علوم پزشکی ایران