بررسی اثر بخشی ترکیب تحریک الکتریکی ناحیه ساب مندیبولار با روش تحریک دمایی-لامسه ای حلق در بیماران مبتلا به سرطان های سر و گردن

سابقه و هدف: اغلب بیماران مبتلا به سرطان های سر و گردن در طول دوره شیمی درمانی-رادیوتراپی دچار کاهش وزن می شوند و یکی از شکایت هایی که اغلب این بیماران در طول دوره درمانی خود مطرح می کنند مشکلات در بلع موادغذایی و ضعف در فاز حلقی بلع است که انعکاسی از ضعف توده بدنی و عضلانی در این افراد می باشد. یکی از روش های نوین درمانی در درمان اختلال بلع، روش تحریک الکتریکی عصب-عضلانی است که با ارایه تحریکات الکتریکی با بسامد خاص به نواحی حلقی موجب تقویت عضلات این نواحی و بهبود بلع در مراجع می شود. هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی ترکیب تحریک الکتریکی ناحیه ساب مندیبولار با روش تحریک دمایی لامسه ای(TTS) حلق در بیماران مبتلا به سرطان های سر و گردن می باشد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه تک موردی از نوع درمان جایگزین که با طرح A-B-C بر روی دو بیمار مبتلا به کانسر ناحیه گردن همراه با نشانه ی دیسفاژی انجام شد. پس ارزیابی سطح پایه بیماران با استفاده از تست نورث وسترن، در فاز اول درمان (4 هفته و هر هفته 4 جلسه) صرفا روش TTSارایه شد و پس از آن عملکرد بیماران ارزیابی شد. در فاز دوم درمان درمان (4 هفته و هر هفته 4 جلسه) ترکیب دو روش درمانی تحریک الکتریکی و TTS ارایه شد که تحریکات الکتریکی با دستگاه vitalstim در فرکانس پایین و به ناحیه ساب مندیبولار صورت گرفت و پس از ارزیابی پایانی نتایج تست نورث وسترن با استفاده از نرم افزار تحلیل آماری spss-22 و با بکارگیری آزمون های آماری سنجیده شد. یافته ها: در تست نورث وسترن، هر دو بیمار قبل از درمان شش علامت مرتبط با اختلال بلع حلقی را نشان دادند در حالی که یکی از بیماران پس از فاز اول درمان دو علامت و بیمار دوم سه علامت مرتبط با اختلال در بلع حلقی را دارا بود.پس از فاز دوم، یکی از بیماران تنها یک علامت و دیگری هیچ علامتی مبنی بر وجود اختلال در بلع حلقی نشان نداد. آنالیزهای آماری نشان می دهد که تفاوت در میزان علایم مرتبط با اختلال بلع حلقی پس از هر دو درمان وجود دارد اما این اختلاف معنادار نیست و همچنین میزان کاهش علایم مربوط به بلع حلقی پس از درمان در فاز دوم برجسته تر است اما این تفاوت هم معنادار نمی باشد. نتیجه گیری: طبق یافته ها، نشانه های بهبودی در بلع حلقی(حرکت عمودی حنجره، کاهش میزان دفعات بلع برای یک لقمه و کاهش خرخر کردن صدا پس از بلع ) در هنگامی که دو روش درمانی با یکدیگر ترکیب شدند بیشتر از حالتی بود که درمان سنتی به تنهایی ارایه شد اما تفاوت بین نتایج این دو درمان معنی دار نمی باشد که با توجه به محدود بودن نمونه های بررسی شده، پیشنهاد می شود در مطالعات آینده به منظور بررسی اثربخشی دو روش درمانی فوق در بیماران مبتلا به سرطان های سر و گردن، از تعداد نمونه های بیشتری استفاده شود.

کلیدواژه ها:

دیسفاژی ، تحریک الکتریکی ، تحریکات دمایی لامسه ای