ساختار موضوعی اسامی محمولی متناظر با افعال دومفعولی در کردی هورامی

هدف از مقاله حاضر بررسی ساختار موضوعی یعنی مقوله بندی، آرایش نحوی و بازنمایی معنایی و آوایی اسم واره های متناظر با افعال دومفعولی در کردی هورامی از زبانهای ایرانی شمال غربی است. این مقاله پس از توصیف و طبقه بندی این اسم واره ها به دو نوع ملکی و عاملی از روش برنامه کمینه گرایی/ صرف توزیعی ( MP / DM ) برای تحلیل و مقایسه آنها با افعال دومفعولی متناظر استفاده می کند. یافته های پژوهش نشان میدهند که آرایش نحوی اسامی حاوی مقوله فعلی واژگانی (VP) برای ادغام مشخصه کنش رو و مقوله الحاقی پایین (ApplPlow) برای معرفی هدف مملوک یا مکان است. فاعل جمله در نقش مالک مقوله اضافه ملکى (EzafPposs) در اسم واره ملکی و در همان نقش عامل مقوله جهت (VoiceP) در اسم واره عاملی ترکیب می شود. هسته مقوله زمان (TP) و مقوله متمم (CP مقوله فعلی کوچک (vP) را گزینش میکنند و جمله ساز هستند؛ ولى هسته های مقوله شمار (NumP) و مقوله اضافه محمولی(PEP) مقوله اسمی کوچک (nP) را انتخاب میکنند؛ زیرا اسم ساز هستند. مشخصه V در اسم واره ملکی و تمام (VP در اسمواره عاملی به 7 و سپس برای بازبینی مشخصه اسمی به nP و PEP حرکت میکند. اسم وارۂ عاملی مشخصه های اسمی بیشتری دارد و نشانه جمع، معرفگی، ملکی و صفت شمارشی می گیرد و با قید حالت نمی آید. آرایش نحوی حاصل نمود حصولی یا غایتمند جمله و اسم واره ملکی را به کنشی محدود در اسم۔ وارۂ عاملی تبدیل می کند. بنابراین، بررسی ساختار موضوعی اسامی متناظر با افعال دومفعولی در چارچوب رویکرد نحو- محور مقاله نشان می دهد که آرایش نحوی موتور محرک مقوله بندی، بازنمایی آوایی و بازنمایی معنایی انتقال مالکیت یا مکانی در هر دو اسم واره و جمله متناظر است.

کلیدواژه ها:

کردی هورامی ، ساختارموضوعی/اسامی متناظرباافعال دومفعولی ، مقوله بندی/آرایش نحوی ، بازنمایی معنایی ، برنامه کمینه گرایی/صرف توزیعی