ارزیابی ظرفیت های تاب آوری شهرستان دورود در ابعاد اقتصادی ،اجتماعی و کالبدی فضایی

تاب آوری توان آمادگی برای مقاومت در برابر بحران ،برنامه ریزی برای تحمل آن ، باز سازی و بازتوانی بعد ازآن و انطباق موفقیت آمیز با پیامدهای آن می باشد. از این رو، امروزه در سطح جهان، تغییرات چشمگیری در نگرش به مخاطرات دیده میشود؛ به طوری که دیدگاه غالب از تمرکز صرف بر کاهش آسیب پذیری به افزایش تاب آوری در مقابل سوانح تغییر پیدا کرده است.هدف اصلی در این مقاله ارزیابی و مقایسه مقادیرشاخصهای ابعاد مختلف تا ب آوری منطقه شهرستان دورود با حد بهینه ی مقادیر این شاخص ها در سطح جهانی است. به منظور تعریف حد بهینه در این پژوهش، چنین فرض شد که مقدار عددی هر شاخص در مناطقی در سطح جهان را که تا کنون در آن ها بحرا نهای متعددی اتفاق افتاده که در برابر آن ها تاب آور بوده اند(نظیر ژاپن و کالیفرنیا ) می توان حد بهینه تاب آور بودن هر شاخص در نظر گرفت. روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی - تحلیلی – تطبیقی است .شیوه گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای (آمارنامه ها و اسناد) کتابخانه ای است.نتایج یافته ها حاکی از آن است که، در بین ابعاد مختلف تا بآوری، شهرستان دورود ابعاد کالبدی فضایی )با %38 فاصله از مقدار بهینه تاب آوری( و سپس ابعاد اجتماعی )با %30 فاصله از مقدار بهینه ی تاب آوری( وضعیت نامناسبتری دارد. در بین شاخص های اجتماعی، وضعیت شاخص جمعیت بالای 65 و زیر 6 سال و جمعیت زنان بهتر ازوضعیت بهینه محاسبه شده است .در مقابل، وضعیت سرمایه ی اجتماعی فاصله زیادی با مقدار بهینه ی محاسبه شده دارد. بدین ترتیب، در بین شاخص های مربوط به تاب آوری اجتماعی، ارتقای سرمایه ی اجتماعی باید در اولویت برنامه ریزی قرار گیرد. ، در بین شاخصهای مربوط به تاب آوری اقتصادی نیز، مساحت مراکز اشتغال در مقایسه با شاخص بهینه وضعیت بهتری دارد. ولی شاخص مراکز بزرگ مقیاس با 99 درصد فاصله از حد بهینه و جمعیت شاغلان با 64 درصد فاصله وضعیت مناسبی ندارند و باید مد نظر قرار گیرند.در بین شاخص های مربوط به تاب آوری کالبدی – فضایی نیز، شاخص ساختما نهای بالای 30 سال ازمقدار بهینه وضعیت مطلوب تری دارد. شاخص مربوط به تعداد تختهای بیمارستانی با حد بهینه فاصله ی بسیار جالب توجهی دارد( حدود 99 درصد .) بعد از آن نیز، شاخص مربوط به سطح شبکه های دسترسی باعملکرد شریانی نیز حدود 92 درصد و شاخص سطح ساخته شده ی منطقه با 74 درصد فاصله از مقدار بهینه وشاخص زیر ساختها )طول لوله های اصلی آب، گاز برق و فیبر نوری( با 60 درصد فاصله از حد بهینه ، دراولویت بعدی برنامه ریزی قرار دارد. بنابراین، ضروری است در برنا مه ریزیها و تخصیص منابع به ارتقا وبهبود بخش های دارای اولویت توجهات ویژه ای بشود

کلیدواژه ها:

تاب آوری ، ابعاد تاب آوری ، شهرستان دورود