ارزیابی فرسایش خاک و درجه رسوب دهی در حوضه ی آبریز طرق با استفاده از مدل PSIACو GIS

خاک از منابع طبیعی مهمی است و فرسایش آن علاوه بر ایجاد مخاطرات محیطی، آسیب پذیری جدی برای توسعه ی اجتماعی و اقتصادی به همراه دارد. ما در این مقاله، میزان رسوبدهی در حوضه ی آبریز طرق را با مدل PSIAC در برنامه GIS مورد ارزیابی قرار دادیم. در این مطالعه تحلیل GIS به عنوان یک تکنیک برتر در مدیریت حوضه ی آبریز برای توصیف و طبقه بندی کیفی رسوبدهی منطقه به کار گرفته شد. هدف اول پهنه بندی درجه رسوبدهی محدوده ی مورد مطالعه از نظر تولید رسوب بود و دوم محاسبه میزان رسوب دهی (Qs) میزان تولید رسوب کل (S) برای کلاسه بندی آن ها در حوضه بود . نتایج به دست آمده از پهنه بندی حوضه ی آبریز مورد مطالعه را در پنج کلاس فرسایشی خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و ناچیز طبقه بندی کرد. هم چنین نتایج تهیه ی نقشه ی پهنه بندی درجه ی رسوبدهی در GIS نشان داد که پهنه های با رسوب دهی زیاد در یک پراکنش معنادار در جنوب و شمال حوضه در بخش هایی که نوع لیتولوژی را واحدهای آبرفتی و پوشش زمین را کاربری زراعی تشکیل داده مشاهده میشود. محاسبات آماری نیز نشان داد که کلاس درجه رسوبدهی متوسط به بالا در مجموع %60 حوضه آبریز طرق را تشکیل میدهد و هم چنین بیش ترین میزان تولید رسوب کل در حوضه ی آبریز طرق مربوط به کلاس های رسوب دهی متوسط و زیاد به ترتیب با 44درصد و 40درصد میباشد. بر اساس مطالعات صحرایی انجام شده میتوان گفت که مدل PSIAC تا حد قابل اطمینانی با واقعیت های زمین شناسی حوضه ی مورد مطالعه در برآورد نرخ رسوب، منطبق میباشد.

کلیدواژه ها:

مدلPSIAC ، میزان رسوبدهیQs ، درجه ی رسوبدهیGIS ، R ، حوضه ی آبریزطرق