بحران ناشی از افت سطح آب زیرزمینی در اثر فعالیت تکتونیکی در دشت ماهیدشت

منابع آب زیرزمینی در آسیا و بهویژه در منطقه خاورمیانه در وضعیت بحرانی است. دلیل این امر برداشت بیش از اندازه ی آب زیرزمینی( بیشتر از نرخ طبیعی آن است)است؛ که باعث افت پیوسته سطح آب زیرزمینی میشود. با توجه به اهمیت منابع آب زیرزمینی در دشت ماهیدشت و افت شدید سطح آب زیرزمینی در چند سال اخیر پیش بینی میشود مساله تامین آب این دشت در آینده با بحران جدی مواجه گردد. ازاین رو لزوم مطالعه و برنامه ریزی دقیق جهت مقابله با این بحران بالقوه احساس میشود. لذا، در این تحقیق، بر اساس داده های موجود به بررسی ارتباط بین تکتونیک و نوسانات منابع آب زیرزمینی دشت ماهیدشت پرداخته شده است. به این منظور، جهت ارزیابی میزان فعالیت تکتونیکی در منطقه، شاخصهای مورفوتکتونیک سینوزیته جبهه کوهستان S ، نسبت پهنای کف دره به عمق یا ارتفاع دره Vf ، انتگرال منحنی هیپسومتری IH ، شاخص عدم تقارن آبراه ه ها در حوضه آبریز AF ، شاخص تقارن توپوگرافی عرضی T و شاخص گرادیان طول رودخانه SL را با استفاده از نرمافزارGlobal Mapper محاسبه کرده ایم. نتایج حاصل از این محاسبات نشاندهنده نرخ فعالیت تکتونیکی متوسط تا بالا در منطقه(بیشتر در قسمت خروجی حوضه) است. همچنین طبق تجزیه وتحلیل آمار موجود در محیط ArcGis ، سطح آب زیرزمینی در دشت(بیشتر در قسمت خروجی حوضه) افت داشته است؛ که میزان افت منطبق با فعالیت تکتونیکی میباشد. بنابراین تکتونیک جنبا میتواند از علل اصلی افت سطح آب زیرزمینی در منطقه باشد.

کلیدواژه ها:

بحران ، مورفوتکتونیک ، تکتونیک جنبا ، نوسانات سطح آب زیرزمینی ، ماهیدشت