راهکارهای مدیریتی بهینه جهت کاهش وکنترل اثرات خشکسالی برمنابع آبی

در چند سال اخیر پدیده خشکسالی مناطق مختلفی در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داده و خسارات قابل توجه و گاها جبران ناپذیری را بر منابع طبیعی و خصوصا اکوسیستم های آبی برجای گذاشته است. طبق بررسی های انجام شده مشخص گردیده است که خشکسالی به دلیل تغییرات آب و هوایی جهانی حادث می شود. بنابراین برای مقابله با پدیده خشکسالی و جلوگیری از شرایط سخت و بحرانی کم آبی نیازمند تغییرات اساسی در خط مشی ها خواهیم بود. اما مدیریتی که هم اکنون برای جلوگیری و مقابله با خشکسالی در جریان می باشد، ساخت سدهای بیشتر، افزایش پروژه های شیرین کردن آب و انجام حفاری ها جهت استحصال آب بیشتر به منظور پاسخگویی به تقاضای بالاتر را در اولویت فعالیت های خود قرار داده است. در نتیجه اعمال این نوع مدیریت نه تنها مشکل حل نشده است بلکه بهره برداری بیش از حد و ناپایدار از منابع آبی و نهایتا تشدید مشکل را نیز به دنبال داشته است. باید توجه داشت که خشکسالی یک پدیده طبیعی بوده و ممکن است به دفعات اتفاق افتاده و تکرار گردد. لذا چنانچه منابع آبی بطور خردمندانه مدیریت نگردند، چه در سال های بارانی و چه در سال های خشکسالی، خشکی و کم آبی بصورت پدیده ای مزمن درآمده و اثرات آن افزایش خواهد یافت. برای متوقف نمودن خشکسالی می بایست سه دسته از راهکارها مورد توجه قرار گیرد: 1)مدیریت تقاضا، 2)مدیریت عرضه و 3)مدیریت یکپارچه و پایدار منابع آبی. واضح است که افزایش استحصال آب راهکار مناسبی نخواهد بود. با توجه به مواردی که به آنها اشاره گردید در این مقاله به بیان راهکارهای مدیریتی بهینه جهت کاهش و کنترل آثار ناشی از خشکسالی پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، اثرات زیست محیطی ، مدیریت