بررسی مفهوم رقابت پذیری در عرصه شهری و جهانی

توسعه رقابت پذیری مسیری برای رسیدن به رفاه اقتصادی به شمار می رود. جهانی شدن، پیشرفت های انجام گرفته در فناوری اطلاعات و تغییرات وسیع ساختاری، شرایط رقابت پذیری میان شهرها را دستخوش تغییر و تحول نموده است. رقابت میان شهرها، نیازمند اقداماتی راهبردی است که باید از سوی دولت محلی انجام گیرد. برای تحلیل رقابت پذیری در سطوح مختلف، تعاریف و مدل های متعددی ارایه شده اند که تاکید آنها عمدتا بر جنبه های اقتصادی ر قابت پذیری میان شهرهاست و سایر جنبه ها چندان مورد توجه قرار نگرفته اند. در میان تعاریف ارایه شده، سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) رقابت پذیری شهری را حداکثر میزان تولید کالاها و خدماتی می داند که بتوانند در شرایط آزاد، پاسخگوی بازارهای جهانی باشند؛ به طوری که میزان درآمد مردم نیز، در دراز مدت، حفظ شده و افزایش یابد. در سه دهه اخیر، مجمع جهانی اقتصاد، مطالعات گسترده ای را بر روی عوامل رقابت پذیری در سطح ملی انجام داده است و شاخص رقابت پذیری جهانی (GCI) به عنوان روشی کلیدی جهت بررسی مفهوم فوق، توسط این مجمع مطرح گردید. هریک از اقتصادهای جهانی در یکی از مراحل رشد قرار دارند. کشور ایران به همراه 19 اقتصاد دیگر جهان در حال گذار از مرحله اول به مرحله دوم است. در این مقاله، ابتدا کاوشی در مفهوم رقابت پذیری صورت گرفته و سپس ویژگی هایی که یک اقتصاد شهری یا ملی را در میان سایرین رقابت پذیرتر می سازند بر شمرده شده است. مفهوم رقابت پذیری در سطح جهانی و همچنین در مقیاس شهر مورد بررسی قرار گرفته است. ایران در سال 2018 به لحاظ شاخص های رقابت پذیری، توسط مجمع جهانی اقتصاد در میان سایر کشورهای دنیا مورد بررسی قرار گرفت که در سه محور الزامات اولیه، عوامل ارتقادهنده کارایی و عوامل نوآوری و پیشرفت به ترتیب رتبه83.55 و 81 را در میان 137 کشور جهان به خود اختصاص داده است.

کلیدواژه ها:

رقابت پذیری ، جهانی شدن ، اقتصاد شهری ، ایران