شناسایی مورفولوژیکی و مولکولی گونه های بیماری زای آلترناریای عامل لکه موجی گوجه فرنگی در سطح استان خراسان رضوی

گیاه گوجه فرنگی یکی از محصولات مهم و عمده ی زراعی کشت شده در سطح استان خراسان رضوی است که توسط تعداد زیادی از عوامل بیماری زا مورد حمله قرار می گیرد. لکه موجی گوجه فرنگی یکی از بیمارهای مهم و خسارت زای این گیاه بوده که توسط جنس .Alternaria sp و گونه های مختلف آن ایجاد می شود. با توجه به سطح بالای کشت گوجه فرنگی در این استان، سالانه کشاورزان میزان خسارت بالایی را به دلیل آلودگی مزارع به این بیماری، متحمل می شوند. از این رو مطالعه ای با هدف شناسایی گونه های دخیل در این بیماری صورت گرفت و تعداد 65 نمونه با مشخصات و علایم این بیماری در سطح استان جمع آوری و در آزمایشگاه، بعد از ضد عفونی سطحی وکشت و خالص سازی بر روی سه محیط کشت WA, PDA و PCA مورد بررسی ریخت شناسی بر اساس ویژگی و صفات ریخت شناسی موجود در کلید شناسایی این جنس، صورت گرفت. بر این اساس، 6 گونه ی ٚ A. interrupta ،A. mimicula ،A. arborescens, A. tenuissima ،A. alternata و A. infectoria شناسایی گردیدند. بیشترین فراوانی مربوط به گونه ی A. alternata و کمترین فراوانی نیز مربوط به گونه ی A. infectoria بود. همچنین جهت تایید شناسایی های ریخت شناسی از دو پرایمر ITS1 و ITS4 در شناسایی مولکولی استفاده شد. از میان گونه های شناسایی شده گونه ی A. mimicula برای اولین بار از ایران بر روی گوجه فرنگی گزارش می شود. در آزمون بیماری زایی از رقم حساس گوجه فرنگی پتو ارلی سی اچ استفاده شد و آزمایش با غلظت سوسپانسیون اسپور (6)1x10 بوته ی گوجه فرنگی در قالب طرح کرت های کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه انجام گردید. آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار Spss نسخه ی 24 و با آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح 5 درصد صورت گرفت و نتایج نشان داد که با وجود بیماری زا بودن تمام جدایه های این جنس بر روی گیاه گوجه فرنگی، اختلاف معنی داری را از نظر شدت بیماری زایی با هم داشتند به طوری که دو گونه ی A. alternata و A. tenuissima بیشترین و دو گونه ی A. mimicula و A. infectoria کمترین شدت بیماری زایی و دو گونه ی A. arborescens و A. interrupta از نظر شدت بیماری زایی حد واسط را داشتند.