بررسی مشروعیت پیوند و اهدای عضو در آینه فقه و علوم پزشکی

گسترش محدوده ی پیوند اعضا با توجه به پیشرفت دانش و ابزار و آلات علمی همچنانکه یکی از موضوعاتحایز اهمیت در علم پزشکی است از منظر اینکه تاثیرات عدیدی را بر فقه و حقوق متحمل می سازد به یکیاز موضوعات مهم و چالش برانگیز فقهای اسلامی نیز مبدل گردیده به گونه ای که بررسی مجاز یا غیر مجازبودن آن با توجه به احکام اولیه و ثانویه قبل و بعد از پیوند عضو و همچنین کرامت انسانی که ، عضو پیوندیاز وی جدا می شود؛ فقها را به آن داشته تا به این مسیله توجه ویژه ای داشته باشند . هر چند سلامتجسمانی افراد تفسیر سختگیرانه فقها را در این امر محدود نموده اما آنان را با این مسیله رو به رو ساخته کهگستره ی پیوند و اهدا را تا چه حد و ثغری با تمسک و استنباط از منابع فقهی و اسلامی موجود ، محدود یااجازه نمایند تا از طرفی تعارضی با حقوق الهی ننماید و از طرف دیگر منافاتی با قاعده لاضرر ایجاد نشود وحقوق انسان ازین مبنا نیز حفظ شود. لذا اگر چه سیمنار های گسترده ای در طول سالیان اخیر برگزار شدو رضایت و اجازه فقها را نسبت به برخی از عمل های پیوند و اهدا با رعایت و احراز شرایطی خاص را در پیداشت، اما غیرمجاز و حرام ویا صحیح بودن و همچنین شرایط لزوم ، برخی دیگر از این نوع عمل ها موردابهام یا سکوت باقی ماند. و اجماع کلی در این زمینه حاصل نشد لذا این مقاله بر آن دارد با بررسی آراءمختلف و مستند نمودن آن به احادیث و روایات و بررسی آن از نقطه نظر عدم تعارض با قوانین ایران بهاجماع نسبی داخلی در این باره دست یابد و بطور اجمالی به بررسی وضعیت حقوقی و فقهی کودکان زنده،که به دلیل ابتدا به برخی بیماری های خاص از قبیل انانسفالی یا جمجمه شکافته به علت عدم اهلیت و صغر خودشان و از طرفی نافذ نبودن رضایت ولی شان در خصوص این امر ، جدا سازی عضو ازآنها با تردید مواجه است، پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

پیوند اعضا ، علم پزشکی ، حقوق الهی ، بررسی حقوقی ، منابع فقهی