شناسایی نقاط آسیب پذیر حاشیه رودخانه در زمان وقوع سیلاب، با استفاده از دو مدل هیدرولیکی WMS و (HEC-RAS مطالعه موردی: رودخانه تالار)

به منظور برنامه ریزی جهت بهره برداری بهینه و کنترل پدیده سیل که از مسایل دنیا و از جمله کشور ایران می باشد، تهیه نقشه های پهنه بندی سیل، تعیین بستر و حریم رودخانه ها یکی از ملزومات و پیش نیازهای کلیه طرح های پیشگیری و کنترل سیلاب از جمله سیستم های هشدار سیل، بیمه سیل، نحوه تعیین کاربری اراضی حاشیه رودخانه و آزادسازی محل عبور ایمن جریان رودخانه می باشد. در این تحقیق، سطوح سیل گیر برای دوره های بازگشت 25، 50 و 100 ساله در یک بازه 12 کیلومتری از رودخانه تالار در استان مازندران با استفاده از دو مدل HEC-RAS و WMS تعیین شده است. به این منظور از نقشه DEM با مقیاس 1:2000 و آمار و اطلاعات ایستگاه هیدرومتری کیا کلا استفاده شد. درآنالیزحساسیت، تغییر 20 درصدی ضریب زبری مانینگ به طور متوسط 5 درصد تراز سطح آب را تغییر داد. صحت سنجی مدل برای 4 رخ داد انجام شد به طوری که بیشترین خطای نسبی تقریبا 8 درصد بود. با انطباق پهنه سیلاب با حریم رودخانه (در نرم افزار گوگل ارث)، نقاط آسیب پذیر در اثر سیلاب برای دوره های بازگشت مختلف تعیین شد. نتایج نشان داد که بیشترین معضل ناشی از سیلاب مربوط به دخل و تصرف در حریم رودخانه و تنگ شدگی در اثر ساخت و ساز و وجود زمین های کشاورزی در سواحل (حریم رودخانه) بوده است.

کلیدواژه ها:

آنالیز حساسیت ، پهنه سیلاب ، سیل ، صحت سنجی