مطالعه تطبیقی نقشمایه های آرمستان های الوار گرمسیری خوزستان با نقوش ایران باستان

الوار گرمسیری دارای آرامستان هایی است که قدمت آنها تا 100 سال گذشته هم می رسد. در این آرامستان ها سنگ قبرهایی وجود دارد که دارای نمادهای پر از معنا و مفهوم است. قدیمی ترین سنگ قبر در سال 1303 ه.ق و تازه ترین آن در سال 1398 ه. ق بوجود آمده است. تا به الان هیچ پژوهشگری سنگ قبرهای الوار گرمسیری را مورد بررسی قرار نداده است. نمادهای این آرامستان ها دارای مفاهیم مکتوب و ثبت شده ای نیستند و معانی آنها کاملا محلی بوده اما با پژوهش صورت گرفته می توان گفت این نمادها دارای مفاهیم غنی تر از مفاهیم محلی هستند و بعضی از آنها علاوه بر نشان دادن سنت بومی و محلی منطقه می توانند با نقوشی از ایران باستان مطابقت داده شوند. در منطقه الوار گرمسیری خوزستان نقشمایه هایی سماوی، هندسی، طبیعت گرایانه و غیره بر سنگ قبرها حکاکی شده است. نشانه های حکاکی شده و نمادهای ساخته شده بر روی هر سنگ قبر مفهومی را به دنبال دارد. در ایران باستان نیز نقوش در جریان زندگی روزمره کاربرد داشت و مفاهیمی را دنبال می کرد. بنابراین سوالات اصلی پژوهش حاضر بدینگونه شکل می گیرد؛ 1. نقوش مورد استفاده بر روی سنگ قبرهای آرامستانهای الوار گرمسیری چیست و چه نمادهایی را دنبال می کند 2. نقوش نمادین مشترک که در ایران باستان کاربرد داشته است کدام است نتایج حاصل آمده آشکار می سازد که نقوش مشترک در دوره ساسانی که همچنان به عنوان نمادهای مهمی در سنگ قبرهای منطقه الوار استفاده می شود در چند گروه نقوش گیاهی، نقوش سماوی، نقوش انسانی و حیوانی، نقشمایه های حیوانی و اشیاء کاربردی قابل طبقه بندی بوده و برخی نقوش چون نقشمایه تفنگ مربوط به سنت منطقه الوار گرمسیری است. اطلاعات مربوط به این پژوهش به شیوه ی میدانی (مشاهده - مصاحبه) و کتابخانه ای گرد آوری شده و روش تحقیق نیز توصیفی -تحلیلی است.

کلیدواژه ها:

آرامستان ، الوار گرمسیری خوزستان ، نقوش ، نماد ، ایران باستان