بررسی مسیله سقط جنین با رویکرد به مباحث فقهی و پزشکی

از مباحث چالش برانگیز در جامعه علمی / پزشکی و در پی آن توجه به حکم فقهی/ شرعی آن مسیله ی سقط جنین است که آثار و تبعات آسیب زا و زیان بار به نظام خانواده و سلامت عمومی جامعه دارد. این مسیله بدین صورت تفسیر و تعریف گردیده است که با استناد به آزمایش های پزشکی و تشخیص پزشک متخصص مبنی بر اینکه طفل در شکم مادر ناقص الخلقه یا دچار یک بیماری غیرقابل درمان است و در نهایت اگر متولد شود منجر به فوت او می شود باید حکم به از بین بردن جنین برای پیشگیری از آسیب های بیشتر داد.. در چنین نگرشی از مسیله تولد چنین طفلی آثار منفی از قبیل ایجاد بار هزینه های سنگین درمان و سختی و دشواری طاقت فرسا در نگهداری طفل بر والدین و خانواده همراه با آزار و اذیت روحی و روانی که بوجود می آید، استفاده می شود. اینک پرسش اصلی این است: آیا به مصلحت و منفعت والدین و نظام خانواده نیست که این طفل با این شرایط پیش از تولد اسقط شود بخصوص که تولد طفل سبب به خطر افتادن جان مادر نیز باشد آیا با حکم به جواز سقط جنین نمی توان از آثار و تبعات منفی و آسیب زای آن بر والدین و نظام خانواده جلوگیری بعمل آورد اما از دیگر سو سقط جنین به دلیل شرعی که در جای خود به اثبات رسیده است از سوی فقهای معاصر ممنوع و حرام شده است و اینجاست که در تصویر اولیه این مسیله حکم به حرمت سقط جنین با قاعده فقهی مشهور و مورد قبول نزد عموم فقهای امامیه به نام قاعده عسر و حرج در تعارض قرار می گیرد. بدین معنی که قاعده مزبور هر حکم مشقت بار ، رنج آور و آسیب زا به فردی از افراد جامعه را برمی دارد و نفی می کند، از این رو با استناد به قاعده نامبرده می توان حکم به جواز سقط جنین صادر کرد. بعبارت دیگر ادله اثباتی قاعده عسر و حرج بر ادله حرمت سقط جنین مطلقا حکومت دارد و عمومات و اطلاقات ادله حرمت را تخصیص و تقیید می زند و حکم فقهی/ شرعی سقط جنین روا و جایز قلمداد می شود. و تلاش دارد تا مسیله حکم سقط جنین و آثار و تبعات آن را بر والدین و نظام خانواده با استناد به قاعده عسر و حرج مشهور و مقبول در نزد فقها مورد واشکافی و تفسیر و تجزیه و تحلیل علمی با رویکرد به مبانی و ادله فقهی/ اجتهادی قرار دهد.

کلیدواژه ها:

سقط جنین ، نظام خانواده ، قاعده عسر و حرج ، احکام پزشکی