ارزیابی و مدیریت فرسایش خاک حوضه آبریز زاینده رود (گاوخونی)

حوضه آبریز باتلاق گاوخونی که سطح عمده آنرا حوضه آبریز زاینده رود تشکیل می دهد با سطحی بیش از 4 میلیون هکتار بر اساس تقسیم بندی جاماب به 7 زیر حوضه بزرگ تقسیم شده و رودخانه زاینده رود از مرکز آن می گذرد. از نظر اقلیمی این حوضه از غرب به شرق به ترتیب دارای اقلیم استپی سرد، نیمه بیابانی خفیف، نیمه بیابانی شدید و بیابانی بر طبق طبقه بندی گوسن می باشد. میزان فرسایش آبی نیز از همین روند پیروی می کند به طوری که بیشترین فرسایش در غرب حوضه در زیر حوضه سدزاینده رود بوده که در شاخه اصلی بیش از 44 درصد اراضی دارای فرسایش زیاد تا خیلی زیاد بوده و هرچه به شرق نزدیک شویم به علت کاهش عوامل مؤثری مانند شیب و کاهش بارندگی از فرسایش آبی خاک کاسته و برعکس بر میزان فرسایش بادی که عمدتاً حاصل کمی نزولات و نتیجتاً کاهش پوشش گیاهی در منطقه بوده افزوده می گردد. بدیهی است که با توجه به شرایط اکولوژیک هر منطقه و حوضه راه حل خاصی جهت کنترل فرسایش لازم است که در این رابطه علاوه بر برآورد فرسایش خاک از طریق روش P.S.I.A.C که 9 فاکتور مؤثر در فرسایش را بررسی و برآورد فرسایش می کند، کلیه منابع حوضه شامل آب، خاک، گیاه و دام و البته انسان به عنوان محور توسعه مطالعه گردید و روابط بین آنها و نقش هر کدام در تخریب و یا احیاء و توسعه حوضه مورد توجه قرار گرفت و راه حلهای مربوطه پیشنهاد گردید.

کلیدواژه ها:

مدیریت ، فرسایش خاک ، حوضه زاینده رود