تاثیر سد کرخه بر کمیت و کیفیت آب زیرزمینی دشت اوان استان خوزستان

دشت اوان با موقعیت جغرافیایی 47 ˚ 59 تا 48 ˚ 9΄ طول شرقی و 32 ˚ 14΄ 30˝ تا 32 ˚ 24΄ 30˝ عرض شمالی در جنوب غرب شهرستان اندیمشک و در مسیر جاده اندیمشک به دهلران واقع شده است. آبخوان دشت اوان به صورت آزاد، م یباشد. بخشی از تغذیه آبخوان دشت اوان در قسمت شمال و شمال غرب، توسط مخزن سد کرخه، سازند های کنگلومرای بختیاری و بخش لهبری صورت میگیرد. رودخانه کرخه در بخش کوچکی در ناحیه جنوب شرق دشت باعث تغذیه دشت اوان میشود. جهت نمایش میزان بالا آمدگی سطح آب زیرزمینی در نقاط مختلف دشت در نتیجه احداث سد کرخه، نقشه تغییرات سطح ایستابی فروردین 74 و فروردین 84 تهیه شد. بر اساس این نقشه بیشترین میزان بالا آمدگی سطح آب در قسمت غرب و شمال غرب دشت و بین 9 تا 14 متر می باشد. در حالی که میزان بالا آمدگی در قسمت میانی دشت 7 تا 9 متر می باشد. در بقیه نقاط دشت بین 1 تا 7 متر بالا آمدگی سطح آب زیرزمینی مشاهده می شود. با توجه هیدروگراف واحد در سالهای آبی 73 تا 86 سه قسمت بر روی آن قابل تفکیک می باشد، قسمت اول شامل دوره زمانی آبان 73 تا فروردین 78 می باشد که تراز متوسط آبخوان به دلیل 2 متر در حال افت بوده است. قسمت دوم از فروردین 78 تا اسفند 83 می باشد، که / افزایش چاههای پمپاژ به میزان 6 در نتیجه بهره برداری از شبکه آبیاری و احتمالاً در اثر آغاز آبگیری مخزن سد در بهمن ماه 78 و شروع تغذیه آبخوان از مخزن سد کرخه، سطح آب با روند نسبتاً ثابتی در حال افزایش می باشد. قسمت سوم شامل فروردین 84 تا اسفند 86 است که تراز آبخوان روند ثابتی را طی کرده است. برای ارزیابی تأثیر سد کرخه روی کیفیت آبخوان دشت اوان مطالعات هیدروشمیایی بر اساس نتایج آنالیز کامل 80 نمونه آب صورت گرفته است. جهت مشخص نمودن تأثیر سد کرخه روی کیفیت آبخوان اوان، نتایج آنالیز نمونه های سال 73 با سال 86 مقایسه شده است و تغییرات کیفی از لحاظ مکانی و زمانی مورد بررسی قرار گرفته است. کیفیت آب زیرزمینی در بخش شمالی بسیار مطلوب است اما در بخش های مرکزی و جنوبی مجموع املاح آب زیرزمینی افزایش مییابد و کیفیت آب نامطلوب میگردد. مجموع املاح در دوره آماری بعد از احداث سد نسبت به دوره قبل از احداث سد افزایش یافته است. در دوره آماری قبل از احداث سد، آب زیر زمینی نسبت به کانی های کلسیت و دولومیت در نواحی شمالی و شمال غرب دشت در حالت تحت اشباع و در قسمت های میانی و جنوبی دشت، اشباع هستند. در حالی که در دوره آماری بعد از احداث سد، نمونه ها نسبت به کانی های کلسیت و دولومیت اشباع و فوق اشباع هستند.