مطالعه آلودگی هوای مرکز شهر ساری به ذرات قابل استنشاقPM2.5

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 514

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

CANPM06_027

تاریخ نمایه سازی: 26 مرداد 1397

چکیده مقاله:

ذرات معلق هوابرد شهری شامل تعداد زیادی از مواد ژنوتوکسیک می باشد که قادر است از طریق استنشاق هم داخل ساختمان وهم بیرون ازساختمان به انسان ها صدمه بزند. ذرات قابل استنشاق PM2.5 بخشی از ذرات معلق در هوا است که قطری کمتر از 2/5 میکرون دارند و به همین دلیل می توانند به اعماق ریه ها نفوذ کند. این ذرات از منابع مختلفی مانند اگزوز خودروها، فرایند احتراق صنعتی و یا از تبدیل ثانویه آلاینده های گازی تولید می شوند .(1) این ذرات (PM) آلوده کننده هوای محیط زیست هستند و استنشاق آن ها باعث اثرات مضر بهداشتی و خسارت به انسان ها می شود(.(2 مطالعات اپید میولوژیکی زیادی رابطه بین غلظت ذرات قابل استنشاق با قطر کمتر از 2/5 و 10 میکرون درمحیط ( PM2.5 و (PM10 و تغییرات مرگ و میر روزانه و درصد بیماران را به اثبات رسانده اند .(3) سازمان بهداشت جهانی گزارش کرده است که مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا به ذرات معادل 6 درصد از کل مرگ و میرها است که در حدود نیمی از آن ناشی از آلودگی هوای ناشی از وسایل نقلیه است .(4) مواد معلق به تنهایی یا در ترکیب با آلاینده های دیگر مخاطرات بسیار شدیدی برسلامت انسان دارد. آلاینده ها عمدتا از طریق سیستم تنفسی وارد بدن انسان شده و بر دستگاه تنفسی و سایر بافت های بدن اثر می گذراند. تقریبا 20-60 درصد ذرات استنشاق شده ای که اندازه ای بین 0/01 µm تا 2/5 µm دارند به داخل ریه ها نفوذ کرده و در آنجا رسوب می کنند. این گروه از ذرات نقش مهمی در ایجاد بیماری در بافت ریه دارند .(5)سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا برای پایش ذرات آلوده کننده هوا اندازه گیری ذرات PM10 و ذرات PM2.5 را پیشنهاد کرده است و ازآن ها نمونه برداری می کند .(6) محققین به این نتیجه رسیده اند که ذرات PM2.5 ممکن است ارتباط نزدیکی تری با اثرات بهداشتی داشتهباشند. از بزرگترین نگرانی در مطالعات اخیر وجود ارتباط بین مواجهه با PM2.5 و مرگ زودرس در افراد مبتلا به بیماری های قلبی - ریوی وبخصوص افراد مسن است 8)،7،6،.(1 مطالعات انجام شده در ایالات متحده نشان می دهد که تماس با ذرات PM2.5 منجر به رسوب بالایپلاک در شریان ها و در نتیجه موجب التهاب عروقی و آرترواسکلروز یا سخت شدن عروق و کاهش انعطاف پذیری می شود که می تواند به حملات قلبی و دیگر مشکلات قلبی- عروقی منجر گردد(.(9علیرغم اینکه مردم در برخی از کشورها بیش از 90 درصد از وقت خود را داخل محیط های بسته مانند محل کار، مدرسه یا خانه سپری می کنند اندازه گیری ذرات قابل استنشاق در محیط زیست همچنان بعنوان شاخصی برای بیمار زا بودن یا نبودن هوای محیط زیست مورد استفاده قرارمی گیرد(.(10 مطالعات انجام شده در مورد غلظت ذرات قابل استنشاق PM10 در هوای مناطق مختلف شهر ساری و مواجهه رانندگان وسایلنقلیه عمومی در مرکز شهر ساری نشان داد که غلظت این ذرات در مناطق مرکزی بیش از حدود مجاز و همچنین متوسط تماس رانندگان اتوبوس ها و تاکسی های شهر ساری بالاتر از حدود استاندار تعیین شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست می باشد.( 11،12،.(13 از آنجا که در مرکز شهر ساری خیابان های باریک وجود دارد که تردد وسایل نقلیه را دچار مشکل می سازد و با توجه به واقع شدن مراکز تجاری، آموزشی و اداری در مرکز، تردد وسایل نقلیه در این خیابان ها زیاد است. این مسیله باعث شده است که در اکثر اوقات روز ترافیک و راه بندان هایی در مرکز شهر ایجاد شود. در نتیجه با توجه به بررسی های اولیه انجام شده و مطالعات مشابه این احتمال وجود دارد که غلظت ذرات قابل اشتنشاقPM2.5 در خیابان های مرکز شهر ساری از حدود مجاز توصیه شده توسط سازمان های بین المللی و ملی محیط زیست بالاتر باشد. بنابرایناین مطالعه با هدف تعیین غلظت ذرات PM2.5 در هوای پیاده رو های موجود در خیابان های مرکزی شهر ساری در سال 1388 انجام شد.

نویسندگان

محمود محمدیان

عضو هییت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران مرکزتحقیقات علوم بهداشتی

لیلا سجودی

کارشناس بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی مازندران