اثرات احداث شبکه آبیاری و زهکشی سد مخزنی شهید رجایی روی تغییرات زمانی و مکانی کمیت و کیفیت آب زیرزمینی دشت ساری- نکا

احداث سد مخزنی در بالادست حوضه آبریز تجن به عنوان یکی از فعالیتهای انسانی جهت تامین آب شرب، برقابی، کشاورزی، کنترل سیلاب و یا سایر اهداف میتواند روی سایر بخش ها نظیر منابع آب زیرزمینی تاثیرگذار باشد. هدف این پژوهش، بررسی اثر احداث سد مخزنی شهید رجایی روی منابع آب زیرزمینی دشت ساری- نکا در یک دوره 26 ساله (1390-1394) با استفاده از روش های زمین آمار و آزمونه ای آماری پارامتری و ناپارامتری میباشد. نتایج آزمون های آماری نشان داد که تغییرات سطح آب زیرزمینی در طول این 26 سال ، روند صعودی غیرمعنی داری داشت. عامل های کیفی SAR ،Na ،Mg ،SO4 ،Cl ،TH ،TDS ،EC در محدوده مورد مطالعه، روند نزولی معنی دار را در سطح اطمینان 5 درصد در آزمون های پیرسون و کندال نشان دادند. تغییرات کیفی منابع آب زیرزمینی در منطقه، نشان از بهتر شدن وضعیت منابع آب بهدلیل احداث سد مخزنی داشت. نتایج تحلیل مکانی در محدوده مورد مطالعه با استفاده از روش کریجینگ در سه سال ،1364 ، 1378 و 1390 نیز نشان داد که در سال 1378 (سال بهره برداری از سد)، اغلب عامل های کیفی از سال 1364 تا زمان بهره برداری سد (1378) به بالاترین مقدار خود رسیده اند و بعد از آن در سال 1390 مقدار آنها کاهش یافته است. نتایج این پژوهش نشان داد که با احداث سد و بهره برداری از طرح شبکه آبیاری و زهکشی سد شهید رجایی، سطح آب زیرزمینی در قسمت شمالی دشت به دلیل فعالیت های کشاورزی بالا آمده که به تبع آن روی کیفیت منابع آب در این منطقه تاثیر به سزایی گذاشته است.

کلیدواژه ها:

آزمون های پارامتری و ناپارامتری ، زمین آمار ، تغییرات سطح آب ، آنالیز شیمیایی ، ماتریس همبستگی