بررسیتراز آب دریای خزر جنوبی با استفاده از ارتفاع سنجی ماهواره ای در بازه زمانی 1372 تا 1392

پایش دایمی تراز ارتفاعی سطوح آبی دریاچه ها یکی از چالشهای اساسی در حفظ محیط زیست و منابع آبی هر کشوری میباشد. از آنجاییکه سطح آب دریاچه ها تحت تاثیر عوامل اقلیمی طبیعی و بعضا عوامل انسانی نظیر احداث سدها روی رودخانه ها دارای نوسانات فصلی و سالیانه می باشد. پایش تراز آب و مدیریت منابع آب آنها می تواند از بروز اتفاقات ناگواری نظیر خشک شدن دریاچه ارومیه جلوگیری نماید. یکی از راه های سریع و ارزان برای بررسی تراز ارتفاعی سطوح آبی استفاده از ماهواره های ارتفاع سنجی است. با پردازش داده های این ماهواره ها که با پوشش تقریبی کل سطح زمین و بصورت پیوسته در حال اندازه گیری و ارسال می باشد می توان سیستمی برای پایش دقیق سطح آب دریاچه ها ایجاد نمود. در این تحقیق تغییرات فصلی و سالیانه تراز ارتفاعی آب دریای خزر جنوبی در یک بازه زمانی بیست ساله بین سالهای 1372 تا 1392 (1993 تا 2012 میلادی) با استفاده از داده های ماهواره های ارتفاع سنجی (Topex Poseidon ( T / P و 1-Jason مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور برای هر فصل یکسری داده یعنی برای هر سال چهار سری داده مورد پردازش قرار گرفته و تصحیحات مربوط به اتمسفرتر، اتمسفر خشک، جذر و مد، اثر معکوس فشار و... روی آنها اعمال شده است سپس به منظور کاهش اثر نوسانات پریودیک فصلی یا سالانه تغییرات برای هر فصل بصورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است نتایج کلی نشان دهنده کاهش نسبی در متوسط تراز آب دریای خزر نسبت به زمستان سال 1372 می باشد همچنین نتایج حاکی از کاهش تدریجی تراز آب دریای خزر با شیب ملایم می باشد.

کلیدواژه ها:

ارتفاع سنجی ماهواره ای ، دریای خزر ، تراز ارتفاعی ، Jason ، Topex Poseidon(T/P)